Wan Büyükşehir Belediyesi Kadın Politikaları Daire Başkanlığı bünyesinde faaliyet yürüten Rojin Kadın Yaşam Merkezi’nin açtığı gümüş atölyesinde unutulmaya yüz tutmuş Ermenilere ait savat sanatı kadınların ellerinde yeniden hayat buluyor.
Atölyede kurs veren ve ülkede yaşayan 2 savat ustasından biri olan Sadullah Özmen, Savat sanatının çıkış noktasının Wan olduğuna dikkat çekiyor. Savat işçiliğinin tarihinin 1300’lü yıllara dayandığını dile getiren Özmen, yüzyıllar boyunca bu zor işçiliği sadece Ermeni ustaların yaptığını belirtti. Geçen süre zarfında savat ustalarının yetişmemesi nedeniyle unutulmaya yüz tuttuğuna değinen Özmen, amaçlarının bu atölye ile birlikte kadın savat ustaları yetiştirmek olduğunu söyledi.
Kadınlar daha başarılı
Şimdilik 5 kadına savat işçiliği öğrettiğini söyleyen Özmen, kadınların savat işçiliğinde birçok noktada erkeklerden daha başarılı olduğunu söylüyor. Kadınların ellerinde titremenin daha az olduğuna dikkat çeken Özmen, “Yine gümüş üzerindeki çizim dediğimiz ‘el kalemi’ atmayı da Türkiye’de bir kadın olarak ilk defa Yıldız isminde bir öğrencim atmaya başladı. Savat bakır, kurşun, kükürt ve gümüşün karışımından elde edilebiliyor. Savatta en önemli nokta dökme esnasında o lacivert oranı yakalayıp, içindeki damarlardan temizlemek” diye anlatıyor. Önümüzdeki 15 gün boyunca bakır işçiliği üzerine çalışacaklarını söyleyen Özmen, bakırdan kişiye özel isimlikler, küçük fincanlar ve ilaç kutuları gibi hediyelik eşyalar yapacaklarını dile getiriyor.
İlk kadın savat ustası
Türkiye’de ilk kadın savat ustası olmaya hazırlanan Yıldız Oktay ise “Savatlı gümüş işletmeciliğinden ziyade, bu işi kültürel ve antik bir sanat olduğu için tercih ettim. Burada olduğum için mutluyum, bu işi artık kavradığımı düşünüyorum. Eğitimim bitse bile bu sanatı gerek kendi imkanlarımla gerekse de resmi kurumlarda sürdüreceğim” diyor.
Savat sanatı nedir?
Savat, gümüş işlemeciliğinde bir süsleme sanatıdır. Gümüşün üzerine çelik uçlu kılcal kalem ile ince kanallar açılarak, resim veya motif çizilir. Sonra gümüş, bakır, kurşun karışımından oluşan ve savat adı verilen alaşım, bu ince kanallara doldurulur. WAN