Rejim ve DAİŞ’in zulmünden özgürleşen Rojava, şimdi yeni ufuklara yelken açıyor. Kendine yeterli bir ekonomi kurmanın ilk adımları atılırken, ekolojik bir tarım için etüt çalışmaları son aşamaya geldi
Rojava Devrimi’nden önce Baas rejiminin Rojava bölgesine uyguladığı ambargo Hesekê Bilimsel Tarım Araştırmaları Merkezi’nce yapılan çalışmalarla gün yüzüne çıkıyor. Cizîr Kantonu’nun Hesekê kentinde yer alan laboratuvar Baas rejiminin tarımdaki sömürü politikasına karşı bağımsız bilimsel alternatifini ortaya koyuyor. Laboratuvar Mayıs 2016’dan bu yana hem kendi kadrosunu yetiştiriyor hem de toprak ve su analizlerini yapıyor.
Baas rejimi döneminde Rojava bölgesi her bakımdan olduğu gibi tarımsal ürünlerde de Şam’a bağlanmış ve kendi potansiyeli yok sayılmıştı. Rojava Devrimi’nin başlamasının ardından yürütülen ekonomik faaliyetlerle rejimin bu politikaları aşılarak kendi kendine yeterlilik hedeflendi.
Eğitimle başladık
Hesekê Bilimsel Tarım Araştırmaları Merkezi laboratuvar sorumlusu Sosin Hesekê, çalışmaları hakkında şu detayları paylaştı: “Eğitime aldığımız beş arkadaşımızın hepsi gönüllüydü ve üniversite düzeyinde ziraat eğitimi görmüşlerdi. Onlara bir buçuk ay boyunca hem teorik hem de pratik eğitim verdik. Eğitimimizde öncelikle rejimin ekonomi ve tarım mantığı, devrimimizin ekonomi ve tarım mantığı üzerinde durduk. Daha sonra branş eğitimimize geçtik. Şu an laboratuvarımızda çalışma yürüten 15 arkadaşız. Bununla birlikte 5 kişilik bir eğitim devremiz daha devam ediyor. O arkadaşlarımız da eğitimlerinden sonra hemen çalışmaya başlayacaklar.”
Eğitimden sonra Dêrik, Tirbespiyê, Amudê, Qamişlo ve tüm şehirlerden numuneler alarak işe başlamışlar. Hesekê, tarım haritası için çalışmalarını sürdürürken alanlardaki çiftçilerle paylaşım içinde olduklarını vurguladı: “Arkadaşlarımız ekim yapacak çiftçilerin toprak ve su örneklerini getirdiler ve tahlil ettik. Doğru suyun ve gübrenin kullanımı da tarımda çok önemli. Her çiftçinin tarımda kullanacağı suyu her ekimden önce tahlil ettirmesi gerekir.”
Halk benimsedi
Labaratuvar çalışmalarıyla birlikte başta Hesekê olmak üzere Cizîr Kantonu’ndaki çiftçilerde de geçmişe oranla bir bilinçlenmenin yaşandığını ifade eden Hesekê, “Artık insanlarımız toprak ve su tahlillerini yaptırmak üzere laboratuvarımıza başvuruyorlar. Biz de bir çiftçimiz tahlil istediğinde gidip toprak ve su örneği alıyoruz. Bu noktada halkımız da bizim önerilerimizi dikkate alıyor. Böylece topraklarımızı da korumuş oluyoruz” diye konuştu.
Hesekê, “İlk hedefimiz olan tarım haritasının oluşturulması için yapılan çalışmamız sonuçlanmak üzere. Bu çalışma bize moral de verdi. Çünkü rejim döneminde zorla yaptırılan tek tip üretimden dolayı zayıf düşen toprağımızın birkaç yıldır yapılan ekimle güçlendiğini gördük” dedi.
Berîtan Sarya / Hesekê – Anf