Başkanlıkla yönetilen ve darbelerin eksik olmadığı Paraguay’da yolsuzluklarla özdeşleşmiş Colorado Partisi’nin başkanının görevinin korsan toplantı ile uzatılmak istenmesi ayaklanmaya yol açtı
Latin Amerika ülkelerinden Paraguay’da yıllardır ülkeye hakim olan Colorado Partisi’nden Horacio Cartes ve Senato, başkanlık görev süresini uzatmak için dalavereye başvurunca ayaklanma patlak verdi.
Paraguay’da Senato, devlet Başkanı Horacio Cartes’in tekrar seçilmesine olanak sağlayan yasa tasarısını gizli oylama ile kabul etti. Senatörler oylamayı Senato katı yerine kongredeki bir ofiste kapalı kapılar ardında yapmayı tercih etti. Skandal duyulunca halk isyan etti. Kongre çevresinde toplanan protestocular, kısa sürede Kongre’yi işgal etti. Protestocular polisin saatler süren müdahalesine rağmen Kongre’ye girmeyi başararak camları kırdı ve binadan alevler yükseldi. İktidara ve Senatörlerin cambazlıklarına büyük öfke duyan eylemciler Kongre’yi ateşe verdi.
Birçok siyasi ismin ve gazetecinin olaylar sırasında yaralandığı bildirilirken, Paraguay’ın demokratik yapısının zayıflayacağını savunan muhalifler ise halkı sokağa çıkmaya çağırdı.
Senatör Carlos Filizzola, pişkin bir şekilde şu açıklamayı yaptı: “Anayasa çerçevesi dışında hiçbir şey olmadı. Tekrar ediyorum, bugün 25 senatörle yaptığımız oturum yasal düzenlemelere uyarak yasalar dahilinde yapıldı.”
Anayasa çiğnendi
Ülkede 1989 yılında diktatörlüğün devrilmesinden sonra hazırlanan ve 1992 yılında kabul edilen Anayasa, bir devlet başkanının ancak 5 yıllık bir dönem görevde kalabilmesine hükmediyor. Ancak ülkeyi kendi mülkü gibi kullanmaya çalışan, ABD emperyalizminin oyuncağı Colorado Partisi, Anayasayı çiğnemek istedi. Ülkeyi yoksulluğa hapseden Colorado Partisi yolsuzluk ile anılıyor.
Saltanat 60 yılda devrilebildi
Guarani dilindeki “Para”, bu yaka anlamında, “Guay” ise ırmak anlamındadır. Ülkenin adı bu iki kelimenin birleşmesiyle oluşmuştur. Ülke 1811 yılında bağımsız olsa da başı ya bölge ülkeleriyle savaşlarla derde girdi ya da darbelerle. Sivil ve askeri diktatörler ülkeyi yağmaladı.
Paraguay’da tek partinin kıskacını, yolsuzluk ve yoksulluk döngüsünü kırmak için Fernando Armindo Lugo, Değişim İçin Halk İttifak adlı çok sayıda grubun oluşturduğu cephe adayı olarak 2008 seçimlerine katıldı. Sol ittifakın adayı Lugo seçildi ve 60 yıllık Colorado Partisi iktidarına son verdi. Colorado Partisi döneminde ülkede toprağın yüzde 85’i, nüfusun yüzde 2’sinin elindeydi. Monsanto ve Cargill gibi çokuluslu tarım şirketler arazileri parsellemişti. Lugo’nun politikaları, ABD Başkanı Barack Obama ve ülkedeki oligarşinin, sağ blokun hoşuna gitmedi. Yolsuzlukla mücadele, topraksızlara toprak dağıtma politikası ile yerleşik düzende kıpırdanmalara yol açtı. Militarizm karşıtı siyaset ABD’yi etkiledi. Obama darbe için düğmeye bastı. Polis üzerinden bir komplo tertiplendi. Haziran 2012’de Paraguaylı topraksızların, bir latifundia-toprak ağasının, toprağını işgal etmelerinin ardından polis saldırdı. Çoğu sivil 17 kişi öldü. Bu, fırsat olarak görüldü ve Paraguay Senatosu, Devlet Başkanı Fernando Lugo’yu 22 Haziran’da 5 saatlik oturumda görevden aldı. 39 senatör “azledilsin”, 4 senatör “azledilmesin” oyu verdi. İki senatör oylamaya katılmadı. Polisi halklara karşı on yıllarca kullananlar, sanki insan hakkı savunuyormuş gibi yapmıştı. Polis darbe için mızrak yapılmıştı.
Obama’nın Haziran 2012’de Senato eliyle yaptığı darbenin ardından başkan olarak Lugo’nun yardımcılığını yapan Luis Federico Franco Gomez (Gerçek Radikal Liberal Parti’den) atandı. Colorado Partisi’nden işveren Horacio Manuel Cartes Jara Nisan 2013 seçimlerinde Devlet Başkanı seçildi. Dalavereyle görevi uzatmaya çalıştı.
Brezilya’da protestolar
Öte yandan Brezilya’da yine on binlerce kişi, Senato-Yargı darbesiyle göreve gelen Michel Temer hükümetinin önerdiği yeni sosyal güvenlik reformunu protesto etmek için sokağa indi. Ülkenin dört bir yanında düzenlenen gösterilere katılımın en yüksek olduğu kent Rio de Janeiro’du. Michel Temer siyasetinin Brezilyalı kadın ve erkekleri gelecekte köleler haline dönüştüreceği kaydedildi. Reformlarla birlikte emeklilik yaşı 65’e, çalışma saati ise 8’den 12’ye çıkarılmak isteniyor. 28 Nisan’da genel grev bekleniyor.
ASUNCION