Erilliğe karşı ‘deli’ bir başkaldırı

Wan’ın sokaklarında herkesin tanıdığı Fedile, 12 yaşından bugüne uğramış olduğu erkek-devlet şiddeti ve tecavüz kültürüne karşı teslim olmadı. Kendisine ‘deli’ diyenlere ise, ‘Ben deli değilim. Onlar deli. Beni sakın deli Fedile olarak yazmayın’ diye seslendi

Wan’da yaşayan ve çocuk yaşta “berdel” olarak evlendirilen ve hatta evlenmek istemeyince yine ailesi tarafından 18 yaşında iken 50 yaşında bir erkekle “ikinci eş” olarak evlendirilen Fedile, yaşamı boyunca erkek-devlet şiddetinin tecavüz kültürüne maruz kaldı. Fedile, erkeklere ve devlete başkaldırdıkça “deli” olarak nitelendirilmiş bir kadın. Elindeki baston, kızıl saçları ve kendine has takıştırdığı takılarıyla Fedile, “Hep başkaldırdım, asla teslim olmadım. Ben deli değilim, onlar deli. Beni deli olarak yazmayın. Benim adım Fedile” dedi.

‘Berdel’e zorlandı

Fedile’nin hikayesi herkes tarafından dikkat çekerken, gazeteci-yazar Adil Harmancı, “Delirtilmiş Toplumda ‘Deli’ Fedile” adlı kitabında bunca yıldır göz önünde bulunan ve görülmeyen Fedile’yi görünür kılmayı başarmıştı. Fedile’nin belgeseli de çekilmek istenmiş, ancak Wan’da yaşanan iki büyük depremden kaynaklı yarıda kalmıştı. Eril tahakkümün yerleşmiş olduğu sistem içerisinde çocuk yaştan itibaren sistematik olarak tecavüze marz bırakılan Fedile, her şeye inatla teslim olmadığını ifade etti. Fedile’ye “deli” denmesinin hikayesi ise, şöyle: “Şu an ki yaşını bilmiyor ama kimlikteki yaşı 65. Sêrt’in (Siirt) Dihê (Eruh) ilçesine bağlı Bozatlı köyünde doğmuş, soy ismi ise Kayar. İkinci evliğinden beş çocuğu olmuş, tabii dört askerin tecavüzü sonrasında Fedile’nin doğurmak zorunda bırakıldığı çocuğu saymazsak… Fedile henüz 12 yaşındayken “berdel”e zorlanıyor.”

‘Zorla evlendirildim’

Fedile, evlendirilmesini şöyle anlattı: “Ben sevmedim. Babam beni zorla evlendirdi. Evlendirildiğim erkek, amcamın oğluydu. Onun kız kardeşini ise, ağabeyimle evlendirdiler. Aile büyükleri, iki evliliği tek düğünle günlerce sazlı sözlü yaptılar. Ben çok güzel bir kadındım. Babam, tanınan aşiretlerden biriydi. Aşiretine yakışır bir düğün yaptı. Hiçbir şey yapamadım. Ağladım. Sürekli ağladım. Sevmiyorum dedim. Ama kimse beni dinlemedi. İstemediğim bir adamla zorla evlendirildim.”

‘Hayatım direnmekle geçiyor’

Evlendirildiği ilk günde cinsel şiddete daha sonra da istismara maruz kalan Fedile, yine de teslim olmadığını belirtti. Hayatının direnmekle geçtiğini ifade eden Fedile, evlendikten sonraki ilk gece kendisini zorla odaya kapattıklarını söyledi ve “Evlendirildiğim erkek odaya girdi. Ben ona küfrettim. Bağırdım, direndim. İlk gece benimle birlikte olamadı. Ertesi gece kardeşleriyle odaya girdi. Ellerimi ayaklarımı bağladı. Benimle zorla birlikte oldu. Yine teslim olmadım. Sonraki gün odanın kapısını kilitledim. Gün ağrınca da evden kaçtım. Babama sığındım. Ben babama sığındım ama bitmedi. Yine aile büyükleri geldi. Ben onlara, dönmeyeceğim dedim. Ardından babam yörede bilinen bir şeyhi getirdi. Bana muska yaptılar ama yine gitmedim. En sonunda baktılar çözüm yok. Zaten imam nikahıyla evlendirmişlerdi. Üç defa erkek ‘boş ol’ deyince de boşandık. Artık babamla yaşıyordum. Berdel olarak abimle evlendirdikleri kadını ise evine gönderdiler. İlk evliliğim 6 ay sürdü” dedi.

18 yaşında 50 yaşındaki imamla evlendirildi

Daha çocukken “berdel” olarak evlendirilen Fedile’ye, bu kez de görücü usulü dayatılıyor. Evlendirilmekten başka bir seçenek sunmayan aile büyükleri, iki seçenekle Fedile’ye geliyorlar, biri kuzeni diğeri ise köyün imamı. Fedile’ye sunulan her iki seçenekte de erkeklere ‘ikinci eş’ olarak evlendirilmek isteniyor. Fedile, bir seçim yapmak durumunda kalıyor ve aileden biri olmayan imamla evlendirilmeye mecbur kalıyor. Ve Fedile daha 18 yaşındayken, 50 yaşındaki imamla zorla evlendiriliyor. İki erkekle de zorla evlendirilen Fedile, çocuk yaşta evlendirilmesiyle cinsel istismara, 18 yaşında evlendirilmesiyle de cinsel şiddete maruz kalmıştı. Ancak tecavüz kültürü, Fedile’yi adeta hedef almış ve yerleştikleri Elezi köyünde zorla evlendirildiği imam ile evinde kaldıkları Mıraz Çavuş isimli erkek, Fedile’ye tecavüz etmiş.

Kahkahayla başkaldırı

Fedile şimdi ise, oğluyla birlikte DBP belediyesi tarafından yapılan müstakil evde yaşıyor. Herkes ona ‘deli’ diyor ve o kızıl saçları, kırmızı montu, kırmızı ruju ve kahkahasıyla başkaldırısını sürdürüyor. Bir taksicinin çarpmasıyla artık iki koltuk değneğiyle yürüyen Fedile, sabahın erken saatlerinden itibaren dışarı çıkıyor. Fedile, kendisine deli diyenlere ise, “Ben deli değilim. Onlar deli. Beni sakın deli Fedile olarak yazmayın, ben deli değilim” dedi.

Hikmet Tunç/Wan-Şûjin

EN SON EKLENENLER