Sur ilçesinde bulunan Bakırcılar Çarşısı’nda köylerden aldığı el emeği kilimleri satarak kilimcilik kültürünü ayakta tutmaya çalışan Cavit Satıcı, “Kimse gelip almazsa bile bu işi sürdürmeye devam edeceğim” diye konuştu.
Sur’daki Bakırcılar Çarşısı’nda 34 yıldır kilim satışı yapan Cavit Satıcı (65) köylülerin yaptığı el emeği kilimleri tüketiciye ulaştırıyor. Kilime olan ilgisinin küçüklükten geldiğini ve bir tutkuya dönüştüğünü ifade eden Satıcı, kimse gelip almasa bile bu işi yapmaya devam edeceğini söyledi.
TUTKUYU ANNESİNDEN ALMIŞ
Kilime olan tutkusunun annesiyle başladığını ifade eden Satıcı, küçük bir çocukken annesinin sürekli kilim dokuduğunu, kilimi dokurken kimi zaman ağladığını, kimi zaman güldüğünü anlattı. Satıcı, “O zamanlar küçüktüm. Annemin neden kilim dokurken ağladığını ve güldüğünü hiç bilmezdim. Ama biraz büyüyünce kilim dokuyan kadının aslında kilime attığı her ilmekle birlikte acısını, hüznünü ve mutluluğunu o kilime dokuduğunu anladım. Kilim bir sanattır. Bir ressam nasıl tualine hayallerini resmediyorsa, kilimi dokuyan da aynı şekilde hayallerini motiflere işliyor” diye konuştu.
‘MİRLERİN VE BEYLERİN KONAKLARINI SÜSLÜYORDU’
Bölgenin bir çok yerini gezdiğini anlatan Satıcı, Diyarbakır, Hakkari, Ağrı, birçok ilçe ve köyünden kilim satın aldığını söyledi. Her bölgede işlenen kilimin kendine has motifleri olduğunu dile getiren Satıcı, Hakkari yöresinde Jirki aşiretine ait bir kilimi anlatırken kilimin 150 yıllık bir geçmişi olduğuna dikkat çekti. Bir zamanlar mirlerin ve beylerin konaklarını süsleyen bu kilimin dönemin aşklarına, kavgalarına tanıklık etmenin izlerini taşıdığını söyledi.
‘CİCİM MODERN ZAMANLARIN ANA KUCAĞI OLDU’
Satıcı, kilim dokumacılığı yapan kadınların genelde kırsal kesimlerde ve köylerdeki insanlar olduğunu belirterek, “Gündüz tarla işleriyle meşgul olan kadınlar, gece geç saatlere kadar kilim dokuyarak yorgunluklarını ve özlemlerini kilime işleyerek anlatırdı” dedi.
Yöre kadınlarının kilimden cicim yaparak çocuklarını bu cicimlerle taşıdığının anlatan Satıcı, cicimi daha önceleri berivanlar ve koçerlerin kullandığını, zamanla bütün bölgede yaygınlaştığını ifade ederek, “Cicim, modern zamanların ana kucağı olarak değişti. Aslında örneğini oradan alır” diye ekledi.
‘HALI KOOPERATİFÇİLİĞİ KİLİM KÜLTÜRÜNÜ BİTİRİYOR’
Kooperatifçiliğin gelişmesiyle birlikte kilim dokumacılığının bitmekle yüz yüze kaldığına değinen Satıcı, artık hiçbir şeyin eskisi gibi değer görmediğini vurguladı. Satıcı, bin bir emekle işlenen el emeği göz nuru kilimlerin rağbet görmemesiyle bir kültürün yok olduğunu anımsattı.
‘SUR’UN HALİNİ GÖRÜNCE İÇİM YANIYOR’
Sur’da yaşanan savaşla birlikte artık esnaf olarak iş yapamaz hale geldiklerini anlatan Satıcı, “Savaştan sonra hiçbir şey eskisi gibi olmadı. Üstüne bir de OHAL eklenince bizim iş tamamen bitti. Bazen bir hafta boyunca hiç siftah yapmadığımız oluyor. İnsanların evi yıkıldı, kimsenin cebinde para kalmadı. Herkes tedirgin. Heves yok artık. Sur’un halini görünce içim yanıyor” diye tepki gösterdi.