Bölgede aktif bir şekilde siyaset yürüten ve 106 belediyesi olan DBP, çatışmalı ortamın başlamasıyla birlikte kapatılmaktan daha ağır yaptırımların hedefi oldu. Eş genel başkanları sürekli gözaltına alınıp tutuklanan DBP’nin 86 belediyesine kayyum atandı, binlerce yönetici ve üyesi hapiste.
Türkiye’de son 2 yıldır yürütülen savaş politikalarından en fazla nasibini alan partilerin başında Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) geliyor. Çözüm sürecinde aktif rol alan parti, şimdi ise devletin ağır yaptırımlarının hedefi oldu.
HEDEF HALİNE GETİRİLDİ
28 Şubat 2015 tarihinde “Dolmabahçe Mutabakatı” sonrasında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın çözüme, mutabakata dair, “Çözüm süreci buzdolabında”, “Çözüm mözüm yok”, “Dolmabahçe görüşmelerinden haberim yok, doğru bulmuyorum” sözleri sonrasında siyaset dilinin çözümden uzaklaşması ve çatışmalı ortamın gün geçtikçe şiddetlenmesiyle siyasetin dili keskinleştikçe, bölgede hak ihlalleri yaşandı. Ancak bölgede aktif siyaset yürüten, 30 Mart 2014 tarihinde yapılan yerel seçimlerde 3 büyükşehir, 8 il, 95 ilçe ve belde belediye kazandı.
2 EŞ GENEL BAŞKAN HİÇ BİR ARADA OLMADI
DBP’ye dönük gözaltı ve tutuklamalar on bini aşarken, eş genel başkanlarına dönük de benzer uygulamalar sürdü. Neredeyse DBP’nin 2 eş genel başkanı hiç bir arada olmadı. Biri tutukluyken diğeri dışarıda oldu. Eş Başkan Emine Ayna’nın istifasının ardından 13 Mayıs 2016 tarihinde DBP Eş Genel Başkanı Kamuran Yüksek tutuklanırken, parti eş genel başkanı kalmadı. Yüksek cezaevindeyken 28 Mayıs’ta DBP 4. olağanüstü “Yeniden yapılanma ve inşa” sloganıyla toplanarak, Yüksek ve Sebahat Tuncel’i eş başkanlığa getirildi. Tuncel, uzun bir süre dışarıda tek başına eş genel başkanlık görevini yürütürken, Kamuran Yüksek 7 Ekim 2016 tarihinde yapılan ilk duruşmada tahliye edildi. Yüksek’in tahliye edilmesiyle iki eş genel başkanın dışarıda olması yine çok kısa sürdü. Yüksek’in tahliye olmasından 30 gün sonra 6 Kasım 2016 tarihinde bu kez Tuncel tutuklandı.
BİRİ İÇERDE BİRİ DIŞARIDA
Tuncel cezaevinde, Yüksek dışarıdayken kısa bir süre sonra bu kez de 28 Mart 2017 tarihinde Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi Yüksek’e, “Silahlı örgüte üye olmak” iddiasıyla 8 yıl 9 ay hapis cezası vererek, hakkında yakalama kararı çıkardı. Bu kararın çıkarıldığı süreçte Yüksek yurt dışında olduğu için yakalanamadı. Bu kez de DBP’in eş genel başkanlarından biri cezaevinde biri de yurtdışında kalmak zorunda kaldı. Kısa bir süreliğine eş genel başkanların görevini eşbaşkanvekili olarak Gülcihan Şimşek yürüttü. 7 Temmuz’da “Aydınlanan toplumla özgür geleceğe” şiarıyla Ankara’da yapılan 4. Olağan Kongre’de Tuncel ve yıllardır partinin eş genel başkan yardımcılığı görevi yürüten Mehmet Arslan eş genel başkan seçildi. Bu kongrenin ardından yine DBP eş genel başkanlarından biri cezaevinde bir dışarıda oldu. Ancak partiye dönük, eş genel başkanlara dönük gözaltı tutuklama furyası dinmek bilmedi ve bu kez Siirt Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü bir soruşturma kapsamında eş genel başkanlığa yeni seçilen Arslan Adana’da gözaltına alındı. Dosyasında “gizlilik” olduğu gerekçesiyle hiçbir bilgi verilmeyen Arslan, götürüldüğü Siirt’te 5 gün sonra mahkemece adli kontrol şartı konularak, serbest bırakıldı.
KAPISINA KİLİT VURULMAK İSTENDİ
DBP’ye dönük gözaltı, tutuklama ve saldırılar sadece eş genel başkanlara dönük olmadığı ve özellikle 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında ilan edilen OHAL ile adeta kapısına kilit vuruldu. Bölgede en çok belediyesi olan ve yerel seçimlerde ortalama yüzde 70’i aşan bir oy oranıyla belediyeler kazanılırken, daha sonra belediyelere bir bir kayyum atanarak, halkın iradesi hiçe sayıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sağ kolu olarak bilinen İçişleri Bakanı Efkan Ala’nın görevden alınıp, yerine 31 Ağustos 2016 tarihinde Süleyman Soylu’nun atanmasıyla baskılar katmerleşerek arttı. Aldığı talimatla göreve gelen Soylu, göreve geldikten 12 gün sonra 24 DBP’li belediyeye kayyum atayarak, sonraki süreçte yapılacakların mesajını verdi.
SOYLU GELDİ 86 BELEDİYEYE KAYYUM ATANDI
Soylu’nun 11 Eylül’de 28 belediyeye kayyum atanmakla yetinmeyerek, gün gün DBP’li belediyeye kayyum atadı. 11 Eylül’den bu yana 106 DBP’liden 86’sına kayyum atandı. 92 belediye eşbaşkanı tutuklandı. Ve hala 69 belediye eş başkanı cezaevinde. Kayyum atanan belediyeler arasında 3’ü büyükşehir belediyesi, 8 il, 75 ilçe ve belde belediyesi bulunuyor. Kayyum atanan ve tutuklanana belediye eşbaşkanları yıllardır bölgede siyaset yapan ve Türkiye’de siyasi geçmişi en eski olan isimlerden oluşuyordu. Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi eşbaşkanları Gültan Kışanak ile Fırat Anlı, Van Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Bekir Kaya, Mardin Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Ahmet Türk de tutuklandı. Kamuoyunun baskısı ve hastalığı nedeniyle daha sonra Türk tahliye edildi, ancak hala 69 belediye eşbaşkanı cezaevinde tutulmaya devam ediliyor.
10 BİNLERCE YIL HAPİS İSTENİYOR
DBP’ye dönük kayyum atamaları, gözaltı ve tutuklamalar sürerken, yine haklarında açılan davalarla toplam on binlerce yıl hapis cezası istemiyle davalar açıldı. Hakkında açılan davalar ve yargılamalar sonucunda 5 belediye eşbaşkanına 52 yıl 6 ay hapis cezası verildi.
Verilen cezalar şöyle:
* Sur Belediye Eşbaşkanı Seyit Narin: 10 yıl
* Dersim Belediye Eşbaşkanı Mehmet Ali Bul: 8 yıl 9 ay
* Erciş Belediye Eşbaşkanı Diba Keskin: 13 yıl 9 ay
* Hakkari Belediye Eşbaşkanı Nurullah Çiftçi: 10 yıl
* Hakkari Belediye Eşbaşkanı Dilek Hatipoğlu: 10 yıl
KAYYUMLAR GELDİ ASİMİLASYON BAŞLADI
DBP’li 86 belediyelere atanan kayyumlar, merkezi talimatla “Türkleştirme” faaliyeti yürüttü. İlk iş olarak kadın, gençlik ve anadil eğitim merkezlerini kapatan kayyumlar, “Türk-İslam” ideolojisine uygun asimilasyon politikalarını hayata geçirdi ve bu yönde çalışmalar yürüttü. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sık sık dillendirdiği “Tek vatan, tek millet, tek bayrak, tek devlet” formülüne uygun faaliyetler yürüten kayyumlar, merkezi emir ve talimatlar doğrultusunda “Türk-İslam” ideolojisine uygun asimilasyon politikalarını yeniden devreye koydu. Yine kayyumların atanmasıyla bir diğer önemli şey de yıllardır yürüttükleri çalışmalarla bilinen personeller bir bir işten atıldı. Belediyelerden 3 binin üzerinde kişi işten atıldı, çoğu ihraç edildi ve yerine kayyuma yakın isimler getirildi.