Türkiye’nin en önemli biyologu Prof. Dr. Ali Demirsoy, Hasankeyf’in dinamitlerle yıkılmasına, “Türkiye büyük bir hata yaptı. Siz orayı görmemişseniz, sanattan anlamıyorsanız, resmi ve heykeli günah saymışsanız, Hasankeyf’i gözden çıkarırsınız. Son derece üzgünüm” sözleriyle tepki gösterdi.
En az 12 bin yıllık bir tarihi geçmişe, zengin kültürel değere sahip olan Hasankeyf antik kentin dinamitlerle yıkılmasına yönelik tepkiler sürüyor. Dünyaca ünlü biyolog Prof. Dr. Ali Demirsoy, Türkiye’nin çok büyük bir hata yaptığını ve üzgün olduğunu dile getirdi.
HASANKEYF’E BİR KEZ BAKMANIZ YETERLİ!
Kenti defalarca ziyaret edip her bir karesini arşivleyen Demirsoy, “Hasankeyf’i korumak için bir kez dönüp bakmak yeterlidir. 2 bine yakın mağaranın olduğu, insanların hamamıyla, havrasıyla yerleşik düzene geçtiği, devletlerin kurulduğu, ilginç tarafıyla son derece estetik bir doğa harikasını 20-30 bilemedin yüz yıllık bir elektrik için feda etmek ahlaklı insanlar için mümkün değildir” diyerek yıkıma karşı öfkesini dile getirdi.
Aynı zamanda doğa ve çevre üzerine çalışmalar yürüten Demirsoy, sözlerini şöyle sürdürdü: “Küresel ısınma mantığı Hasankeyf içinde geçerlidir. Oraya en az 30-40 kez gittim, bütün taşını toprağını çektim en azından benim arşivimde bulunsun diye. Son derece üzgünüm. Türkiye orada büyük bir hata yaptı. İki küçük barajla bunu hal edebilirdi. Burada da vahşi kapitalizm devreye giriyor. İkincisi de sanattan edebiyattan yoksunluk devreye giriyor. Güneş batarken kalenin üstüne çıkıp nehre baktığınızda ya da nehrin kenarına oturup güneşin battığını seyrettiğinizde esasında bir tarihi seyredersiniz. Orayı seyrettiğinizde insanın duyguları bu kadar coşkun olamaz.”
‘HASANKEYF’İ GÖRMEYEN SANATTAN ANLAMAZ’
Kentin doğa, tarih ve sanat bütünlüğüne dikkat çeken Demirsoy, şunları dile getirdi: “Siz orayı görmemişseniz, sanattan anlamıyorsanız, resmi ve heykeli günah saymışsanız, Hasankeyf’i gözden çıkarırsınız. Gayet doğal. Bu duyguyla İstanbul’u da aynı şekilde yaptılar. Zeytinburnu’nda 50’şer katlı binalar yapılıyor. Hasankeyf’te vazgeçtik İstanbul’a gidin. Ne oldu bu binalara izin verdiler. Neymiş para getiriyormuş. Para her şey değil, bir gün elimizde paramız olacak ama yiyeceğimiz yiyecek, alacağımız hava ve seyredeceğimiz tarihimiz olmayacak. Böyle bir rezillik olmaz. Maalesef çok üzgünüm Hasankeyf için. Öyle anlaşılıyor ki Hasankeyf arşivdeki fotoğraflardan yaşayacak.”
HASANKEYFİ KARE KARE ARŞİVLEDİ
Kendisini bir Hasankeyf aşığı olarak tanımlayan bilim insanı Ali Demirsoy, şimdiye kadar en az 40 kez kenti ziyaret etti. Tarih, doğal güzelliği ve kültürel zenginliği kare kare fotoğraflayıp, arşivleyen Demirsoy, aynı zamanda uluslararası alanda saygınlığa sahip bir biyolog olarak, yıkıma karşı üzüntüsünü her fırsatta dile getiriyor. Aynı zamanda evrim teorisyeni olan, çevre ve doğa sorunlarına merak salan ve bu alanda uzmanlaşan Demirsoy, 1970’li yıllarda, Birleşmiş Milletler (BM) projeleri ile Kuzey Kutbu ve Grönland’da, İzlanda civarında, oseonografik, yavru balık ve deniz akımlarını inceleyen ve zooloji bilimine kimi yenilikler getirdi. Hasankeyf’i bilimin ışığında inceleyen ve değerlendiren Demirsoy, yıkıma engel olunamamasının üzüntüsünü her platformda ifade ediyor.
Haberde kullanılan fotoğraflar Prof. Dr. Ali Demirsoy’un kendi objektifinden.