Ömrünün 33 yılı gözaltında kaybedilen oğlu Cemil Kırbayır’ı aramakla geçen Berfo Kırbayır’ın mezarının yanına kazılan mezar hala açık
“Benim evladım gelir diye kapıyı bacayı açık bıraktım. Ay geçti, gün geçti, sene geçti, benim çocuğum gelmedi. Benim çocuğum ölmüşse, cenazesini bana versinler” sözleriyle hafızalara kazınan Cumartesi Anneleri’nin sembol ismi Berfo Kırbayır’ın (Berfo Ana) hayata gözlerini yummasının ardından 8 yıl geçti.
Ömrünün son 33 yılını 13 Eylül 1980 tarihinde Ardahan’ın Okçu köyündeki evinde gözaltına alındıktan sonra bir daha kendisinden haber alınamayan oğlu Cemil Kırbayır’ı aramaya adayan Berfo Kırbayır, 21 Şubat 2013’de yaşamını yitirdi. Oğluna ulaşmak için çalmadık kapı bırakmayan Berfo Ana, yaşamdaki tek isteği olan oğlunun kemiklerine ulaşamadan 105 yaşında hayata gözlerini yumdu.
‘Kemikleri bulmadan beni gömmeyin’
Ardından “Cemil’imin kemiklerini bulmadan beni gömmeyin” vasiyeti bırakan Berfo Ana’nın son sözleri yine “Cemil” oldu. Berfo Ana’nın mezarının yanına oğlu için kazılan mezar ise Cemil’in kemiklerinin bulunacağı güne kadar açık kalacak.
Eylem alanına yasak
Berfo Ana, 2011’de oğlunun kemiklerini bulma umuduyla Cumartesi Anneleri ile birlikte dönemin Başbakanı Tayip Erdoğan’la Dolmabahçe’de görüştü. Erdoğan, görüşmede annelere çocuklarının kemiklerini bulacağına dair söz verdi. Ancak aradan geçen yıllara rağmen verilen sözler tutulmadığı gibi annelerin eylem alanı olan Galatasaray Meydanı da yasaklandı.
‘Burası adaletsizlikler ülkesi’
Berfo Ana’nın yaşamı, mücadelesi ve adalet arayışını anlatan Cemil Kırbayır’ın ağabeyi Mikail Kırbayır, bu coğrafyada yaşayan bütün anaların adaletsizliklerle cebelleştiğini ifade etti. “Burası haksızlıklar, adaletsizlikler ülkesi. Sonuçta Berfo Ana 33 yıl boyunca evinin kapısını açık bırakmıştır. Çünkü ‘oğlun firar etmiş’ dediler. Yalanın en büyüğü. Utanmadan, arlanmadan bir de yalan söylediler. Sonuçta 33 yıl boyunca kapısı açık kaldı” ifadelerini kullandı.
Uzun yıllar İnsan Hakları Derneği (İHD), Cumartesi Anneleri ve acı ortakları ile birlikte verilen mücadele sonucu konunun Meclis gündemine geldiğini hatırlatan Kırbayır, Meclis’in raporunda Cemil Kırbayır’ın devletin görevlileri tarafından katledildiğinin ortaya çıktığını söyledi.
‘Ateş düştüğü yeri yakmasın’
Kırbayır, acılarının son bulması için tüm topluma birlikte mücadele etme çağrısında bulunarak, şöyle dedi: “Ateş düştüğü yeri yakar, bana dokunmayan yılan bin yaşasın duyguları hakim olduğu müddetçe bugün bize yarın sizedir. Sana sıra gelmeden hakkınıza sahip çıkın. Bizlere omuz verin. Bu gidişat gidişat değil. Ateş düştüğü yeri yakmasın. Bir gün alevlenirse her yeri yakar. Biz yandık, 41 sendir yanıyoruz. Bari siz yanmayın.”
İdris Sayılğan-MA