Cumhurbaşkanlığı seçimlerinden altı hafta sonra 48 milyonu aşkın seçmen bu kez genel seçimler için sandık başına çağrıldı.
Seçmenler parlamentoya 577 vekil seçecek. Oy büroları metropollerde saat 08.00’de açıldı.
24 Nisan’daki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde neo-liberal politikaları ile tepki toplayan Emmanuel Macron, aşırı sağı barajlama adına yeniden seçilirken, ikinci sırada aşırı sağcı Marine Le Pen ve az bir farkla geriden radikal solcu Jean-Luc Melenchon gelmişti.
Genel seçimlerde de yarış bu üç cephe arasında olacak. Ancak aşırı sağcı partinin bu seçimlerdeki umudu büyük değil. Anketler de yarışın esas olarak Macron cephesi ile sol arasında geçeceğini gösteriyor.
Sol partiler uzun yıllar sonra ilk kez birlik halinde seçimlere gitti. France Insoumise, Sosyalist Parti, Yeşiller ve Komünist Parti, “Ekoloji ve Sosyal Yeni Halk Birliği” adıyla Jean-Luc Melenchon etrafında toplandı.
Macron ve koalisyonu ise “Ensemble” adıyla üç sağcı gruptan oluşuyor. Son anketler, ilk turda Macron cephesi ile sol ittifakın baş başa olduğunu gösteriyor.
2002 yılından bu yana Macron sürekli mutlak çoğunluğu elde etti. Ancak bu kez dengelerin değişmesi bekleniyor. Böyle bir senaryo gerçekleşirse 5’inci Cumhuriyet’te cumhurbaşkanının mutlak çoğunluğu elde edemediği ilk parlamento oluşacak.
Melenchon, bu seçimlerle Başbakan olmayı umuyor. Sol partiler arasındaki ittifakın maddelerinden birini bu koşul oluşturuyor.
İttifak, hükümet modelini bile belirledi. Bunlar arasında örneğin “Küçülme Bakanlığı”, “Borç iptali sorumlusu ve zenginlerin vergilendirilmesinden görevli bakan”, “Haftada 32 saat çalışma ve 60 yaşında emekliliğin sağlanmasından sorumlu”, ana okuldan itibaren cinsiyetçi davranışların ortadan kaldırılmasından sorumlu “Ulusal Yeniden Eğitim Bakanı” gibi görevlendirmeler var.
Bazı anketler sol ittifakı önde gösterirken, bazılarında Macron koalisyonu ile sol ittifak baş başa gidiyor. Her halükarda sol ittifakın Macron’u mutlak çoğunluk için ihtiyaç duyduğu 289 vekilden mahrum bırakacağı görülüyor.
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde de Melenchon, tahminlerin üzerinde oy alarak, yüzde 20’nin üzerine çıkmıştı. Seçmenlerin sadece yüzde 46’sı sandık başına gideceğini söylerken, kararsızların tutumu kader tayin edebilir.
Melenchon, Marsilya’daki son mitinginde yaptığı konuşmada seçimlerde çoğunluğu elde etmeleri halinde ya Macron’un kendisini Başbakan olarak atayarak “teslim olması” gerektiğini ya da “istifa etmesi” gerektiğini söyledi.
Melenchon, “Çoğunluğu elde edersek, adayın bir adı var: Jean-Luc Mélenchon (…) Başta olacağımızı umuyoruz. Bence öndeyiz, daha fazlasını söylemem” vurgusunda bulundu.
Melenchon, eski cumhurbaşkanı François Mitterand’ın başbakan olarak sağcı Jacques Chirac’ı, Chirac’ın solcu Lionel Jospin’i başbakan olarak atadığını hatırlattı.
POLİSE SERT TEPKİ
Melenchon, kampanyasının son anlarında özellikle polis şiddetine tepki göstererek, “Polis öldürüyor” dedi. Kendisinin de öldürülebileceğini söyleyen Melenchon, polislere seslenerek, “Giydiğiniz üniformanın prestijini, Fransızlarla olan ilişkinizi biz yeniden tesis edeceğiz” diye belirtti.
Jean-Luc Mélenchon, “otobüse binmek isteyen yoksul insanlara göz yaşartıcı gaz atan (…) ve aynı kişiler üzerinde yüz kontrolleri yapan” polise bir son vermek istediğinin altını çizdi.
Seçimlerden önce aralarında Thomas Piketty’nin de olduğu 300’ü aşkın ekonomist sol ittifakın programına desteklerini açıkladı.
SOL İTTİFAKIN PROGRAMINDA NELER YER ALIYOR?
Nupes olarak kendisini adlandıran ittifakın programı 650 öneriden oluşuyor. 60 yaşında emeklilik, asgari ücretin ayda 1500 euroya çıkarılması, yeşil bir kuralın Anayasa’ya işlenmesi, nükleerden çıkış, 100 bin sağlıkçının işe alınması, (çevreye zarar veren şirketlere karşı) iklim vergisi, fiyatların sabitlenmesi, ev kiralarının çerçevelenmesi, 6’ncı Cumhuriyetin kurulması, polisin yeniden yapılandırılması gibi öneriler öne çıkıyor. Avrupa sözleşmeleri konusunda ise sol partiler, programla aykırılık oluşması halinde Avrupa kurallarına uymamama konusunda anlaştı.
Seçimlerin ikinci turu 19 Haziran’da yapılacak.