Uluslararası Tahkim Mahkemesi’nin petrol ihracatı kararını değerlendiren gazeteci Botan Germiyani, uygulanan kararın devam etmesi halinde Federe Kurdistan Bölgesi’nde hükümeti ciddi bir ekonomik çöküş beklediğini söyledi
Federe Kurdistan Bölgesi Hükümeti’nin Türkiye’ye petrol ihraç etmesine karşı Bağdat yönetimi 2014 yılında Uluslararası Tahkim Mahkemesi’ne başvurdu. Irak hükümeti petrolün yönetiminin ve elde edilen gelirlerin tamamen kendisine bağlı olması gerektiğini savundu. Federe Kurdistan Hükümeti ise tüm itirazlara rağmen Türkiye ile olan petrol ticaret antlaşmaların sürdürdü. 25 Mart’ta Irak Petrol Bakanlığı Sözcüsü Asım Cihad yaptığı açıklamayla, Türkiye’ye petrol ihracının durdurulduğunu duyurdu. Sık sık gündeme gelen Türkiye ve Kurdistan Bölgesi arasında imzalanan 50 yıllık petrol antlaşmasının akıbetinin ise ne olacağını belirsizliğini korurken, bölgede gazetecilik yapan Botan Germiyanî, Uluslararası Tahkim Mahkemesi’nin verdiği kararın etkilerini ve olası sonuçlarını değerlendirdi.
Türkiye ile anlaşma krizleri doğurdu
Gazeteci Germiyanî, Hewler’in Ankara ile petrol anlaşması yaparak kötü bir ekonomi politikasını yürüttüğünü belirterek, 2013 yılına petrol, Bağdat hükümetine gönderildiğini, Irak hükümeti ile Güney Kürdistan hükümeti arasındaki anlaşma gereği Irak hükümeti her yıl petrol gelirlerinin, yüzde 70’ini Kürdistan Bölgesine gönderdiğini söyledi. 2016’dan sonra Barzani ailesi ve KDP’nin tek başına Türkiye ile 50 yıllık bir petrol antlaşması yaptığına dikkat çeken Germiyanî. “Bu anlaşma aslında hem ekonomik hem de siyasi bir anlaşmaydı. Bu anlaşmadan sonra Kurdistan Bölgesi bağımsız ekonomi adı altında ticaret yapmaya başladı. Bağımsız ekonomisini ilan etmesiyle birlikte Bağdat’a petrol akışı durdu. Bu antlaşmayla birlikte bölgede hem siyasi hem ekonomik hem de güvenlik anlamında ciddi bir krizler yaşanmaya başlandı. Bu krizli süreç günümüze kadar sürüyor” dedi.
Şirketler Barzani ailesine ait
Federe Kurdistan Bölgesel Hükümeti’nin ekonomik politikasının bölge üzerinde büyük bir tahribata neden olduğunu ifade eden Germiyanî, petrol akışının durdurulması kararının devam etmesiyle birlikte bölgeyi çok zor günlerin beklediğini belirtti. Germiyanî, Kurdistan Bölgesi’nin, Türkiye’ye petrolün varilini 15 dolardan az bir fiyata sattığını, 2022 yılında Başûr Yönetimi bu ticaretten yaklaşık 2 buçuk milyar dolar zarar ettiği bilgisini verdi. Kürdistan Bölgesi’nde petrol ticaretinin ve gelirinin yüzde 85’i Barzani ailesine ait şirketlere gittiğini söyeleyen Germiyanî, “2017 yılında dönemin Irak Başbakanı Haydar Ebadi de Türkiye ve Barzani ailesi arasında yapılan petrol anlaşmasına tepki gösterip Paris Uluslararası Ticaret Mahkemesine şikayette bulunmuştu. İki ay sonra da Paris Uluslararası Ticaret Mahkemesi, her iki tarafı da Irak Anayasasına göre hareket etmeye ve yapılan anlaşmanın hukuki olmadığına hükmetti” diye belirtti.
KDP’nin kurbanı halk oldu
Germiyanî, Kürdistan hükümetinin ekonomik çöküşe doğru gittiğine işaret ederek, “25 Mart’tan sonra Irak Hükümeti Ceyhan limanına petrol sevkiyatını durdurdu. Bu kararın uygulanması devam ederse Kürdistan Yönetimi 30 milyar dolar borçlanacak ve elindeki petrolü de Irak’a devredecek. Türkiye’de bundan yararlanıp Irak ile de anlaştı. Türkiye, Hewler ile bir kez daha petrol anlaşması yapmayacağını, petrol ticareti için Irak’la anlaşacağını duyurdu. İşte KDP’nin bu politikasının kurbanı yine halk oldu. KDP ve Kürdistan Yönetimi’nin yanlış politikası nedeniyle halk ciddi bir ekonomik krizle karşı karşıya kaldı. Artık toplumda açlık ve işsizlik en had safhaya ulaştı ve önü de alınmıyor” diye konuştu.
Kurdistan hükümeti ekonomik çöküş yaşar
Germiyanî, Amerikanın, KDP’nin Uluslararası mahkemenin kararını tanımasını, anayasaya göre hareket etmesini ve bir daha bağımsız petrol ticareti yapmamasını talep ettiğini söyledi. KDP’nin bu yanlış politikaları nedeniyle Başûr borç batağına düştüğüne dikkat çeken Germiyanî, “Uluslararası kararın uygulanması sürerse Kurdistan hükümeti ekonomik çöküş yaşar. Her zaman ki gibi bunun sancısını yine Kurdistan Bölgesi halkı çekecek.”
Haber: Zeynep Durgut / MA
#Germiyanî #Petrol #kararı #Kurdistan #hükümetinde #ekonomik #çöküş #yaratır