Dersim’de 4-5 Mayıs günlerinde, 1938 Tertelesi için konferans ve anma düzenlenecek. Dersim Belediyesi, Dersim Yeniden İnşa Cemiyeti’nin katkısıyla 4-5 Mayıs’ta 1937-38 Tertelesi’ne ilişkin konferans ve anma etkinliği düzenleyecek.
Belediye tarafından konuya ilişkin yapılan yazılı açıklamada, “1935-46 yılları arasında Dersim’de yaşananlar insanlık dramının Türkiye’deki en acımasız hadiselerinden biridir” denilerek, şunlar ifade edildi:
“Dersim halkına karşı yapılan sistematik saldırı yüz bine yakın insanımızı yitirmemize, on binlerce insanımızın sürgün edilmesine, rayberlerimizin idam edilmesi ve yerleşim yerlerimizin talan edilmesine neden olmuştur.
1937-38 Tertelesi’nin üzerinden 78 yıl geçmesine rağmen acılarımız halen taze, yaramız halen kanamaktadır. Yaraların sarılması, Dersim’in tarihsel, kültürel ve coğrafik olarak yeniden inşa edilmesi için yapmamız gerekenler var. Bunun yolu da geçmişe sahip çıkıp, toplumsal ve kolektif hafıza oluşturmaktan geçiyor.
4 Mayıs 1937 tarihimizin kara günüdür. Bu kara günün anlam ve önemine uygun olarak, kent merkezinde anma ve aynı amaçla konferans düzenliyoruz. Dersim 38 bir kesimin değil, her Dersimlinin acısı ve kanayan yarasıdır. Asla siyaset malzemesi yapılamaz, istismar alanı olarak kullanılamaz. Halkın Belediyesi olarak buna asla izin vermeyeceğiz ve yeni bir kolektif-toplumsal hafıza oluşturacağız.”
KATILIM VE KATKI ÇAĞRISI
Devletin soykırımla yüzleşmesi gerektiğinin belirtildiği açıklamada, Dersimliler, aydın, akademisyen, gazeteci, yazar, hukukçu ve tarihçiler de katılım sağlamaya ve katkı sunmaya çağrıldı.
PROGRAM
Açıklamada, 4-5 Mayıs günlerinde yapılacak anma ve konferansın geleneksel olarak her yıl düzenleneceği bildirildi.
Anma ve konferans programına ilişkin ise şu bilgiler verildi:
“4 Mayıs günü Xozat Axuçan köyünde yakın Zaman’da yapılan kazılarda katledilen köylülerin bulunan kemiklerin toprağa verilmesiyle başlayacaktır.
4 Mayıs günü kent merkezinde bulunan Seyit Rıza Meydanı’nda anma ile resmi program başlayacaktır. Yine aynı gün katliam yerleri ziyaret edilecek ve anıtların yapılması için kazma vurulacaktır.
Anmalar ilçelerde de yapılacaktır.
4 Mayıs saat 15.00’te ‘Unutturmak değil yüzleşmek; soykırım tanınsın ve Dersim yeniden inşa edelim’ başlığı altında 7. Dersim 1937-38 konferansının ilk oturumu başlayacaktır.
– Kent merkezinde ve ilçelerde ise ışıklarımızı kapatıp ‘Xere Merdo’ (Ölülerin hayrı için) çılalarımızı yakıp ve lokmalarımızı dağıtacağız.
5 Mayıs günü sabah saat 09.00’da başlayan konferans saat 18.30’da son bulacaktır. Aynı günün akşamı ‘Şîwarane 1937-38 Vami’ başlığı altında sanatçılarımız Dersim 1938 ağıtlarını söyleyeceklerdir.”
Dersim konferansı, bugüne kadar Dersim Yeniden İnşa Cemiyeti öncülüğünde Avrupa Parlamentosu ve Almanya Parlamentosu’nda yapıldı.
Bu yıl ilk defa Dersim merkezde yapılacak konferans daha önce Avrupa’da yapılan konferansların devamı olarak düzenleniyor. Aynı konferansın 8’incisi de Kasım ayında Avrupa Parlamentosu’nda yapılacak.