Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) cemevlerinin yasal bir zemine kavuşturularak, ilgili yasal düzenlemelerde ibadethane olarak yer alması istemiyle açılan davada Türkiye’yi mahkum etmesine rağmen AKP’li belediye ‘cemevi’ yerine ‘taziye evi’ konusunda ısrarcı. Alevi yurttaşlar, bir süre önce Gurgum’da (Maraş) Terolar Alevi Kültür Derneği açmak için girişimlerde bulunarak, gerekli yasal işlemleri tamamladı. Dernekler Masası’na yapılan başvuruda ise derneğin merkezi olarak Terolar Köyü’nün Cemevi gösterilmek istendi. Ancak Maraş Büyükşehir Belediyesi’nin kayıtlarında cemevi “taziye evi” olarak görülmesi nedeniyle bir derneğin merkezi olarak gösterilmeyeceği belirtildi.
Karar görmezden geliniyor
Alevilere karşı yıllardır sürdürülen ayrımcı politikalardan dolayı cemevilerinin “taziye evi” statüsünde gösterilmesi daha önce de tartışma konusu olmuştu. AİHM’e yapılan başvuru ise, 2 Aralık 2014’te karara bağlanmış ve cemevlerinin ibadethane sayılması, ibadethane ayrıcalıklarından yararlanması gerektiği, Türkiye’nin bunun gereğini yerine getirmeyerek sözleşmenin ayrımcılık yasağını düzenleyen 14’üncü maddesi ile din ve vicdan özgürlüğünü düzenleyen 9’uncu maddeyi ihlal ettiği belirtilmişti. AİHM tarafından verilen bu karardan birkaç ay sonra Yargıtay 3’üncü Hukuk Dairesi, Ağustos 2015 tarihli kararında Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne dayanarak, “Cemevi ibadethanedir. Aydınlatma giderleri ödenmelidir” ifadelerine yer vermişti. Yargıtay’ın bu kararıyla cemevleri de “ibadethane” statüsünde kabul edilmişti.
Karar zihniyetin yansıması
Belediyenin kararına tepki gösteren Gurgum Pir Sultan Abdal Kültür Derneği yöneticisi Salman Akdeniz, bu kararın genel zihniyetin yansıması olduğunu belirtti. Köylünün kendi emeğiyle yaptığı cemevinin “taziye evi” statüsünde görülmesini “ret ve inkar politikalarının devamı” olarak nitelendiren Akdeniz, “Alevi çalıştayları düzenleyen, Alevilik konusunda övünen hükümetin Alevilerin en temel, en insani ve en hukuki talepleri olan cemevlerinin ibadethane statüsüne kavuşturulması talebinin görmezden gelmesi de aslında hükümetin samimiyetinin göstergesidir” dedi. Akdeniz, belediyenin tutumu nedeniyle derneklerinin açılamadığını ve bu konuda girişimlerinin devam ettiğini paylaştı.
GURGUM