Fransa ademi-merkeziyetçiliği tartışıyor

Fransız medyası son haftalarda, Covid-19 ile mücadelede ademi-merkeziyetçi devlet yapılanmalarının rolüne dikkat çekti. Genel anlamda da Covid-19 sonrası için daha fazla devlet mi, daha fazla yerelleşmemi tartışması var. Kuşkusuz, her zaman olduğu gibi yerelleşmeye karşı görüşler de eksik değil. Ancak yerel yönetimden yana olan bazıları, koronavirüs için “ademi merkeziyeti virüs” tanımını bile kullandı. Bu tartışmalar sadece Fransa ile ilgili değil. İspanya gibi özerk yönetimlere sahip ülkelerde ölümlerin çok olması, yerelleşmenin önemi konusunda aksi bir tablo ortaya koymuyor. Zira İspanya’daki durum, krizi yönetiminin merkezi hükümet tarafından yürütülmesi ile bağlantılı ele alınıyor. Bu nedenle 17 özerk yönetimden oluşan ülkede otonom bölgeler ve muhalefet, merkezi hükümetin yönetim biçimini eleştiriyor.

JAKOBEN DEVLETİN İFLASI

Fransa’da Marianne dergisi, Federal Almanya Devleti’nin gösterdiği örneğin, Fransız jakobenizminin ağırlığına ışık tuttuğunu yazdı. Dergi, Fransız makamların sağlık krizini yönetmedeki iflasının kökeninde Fransız devletinin aşırı merkezci neoliberal Jakobenizminin geldiği yönündeki suçlamalara işaret eti.

Le Monde gazetesi de kamu hastanelerinin sanayisizleşmesi veya tasfiyesi gibi sonuçlar çıkarmak yerine, “Fransız sisteminin merkezciliği ve bürokrasisine” parmak bastı.

Le Point dergisi, Almanya’nın hayata geçirdiği “esnek, pragmatik ve bölgesel sistemini” överken, France 5 televizyon kanalında program sunan gazeteci Patrick Cohen de alman modelinin “en ademi merkeziyetçi model” olduğu övgüsünde bulunarak, “dikeylilik ve hazırlıksız yapma” yerine “çeviklik ve pragmatizmi” uygulamaya koyduğuna dikkat çekti.

L’Express dergisinin editör yazısında Christophe Barbier şu tespitte bulundu: “Daha özerk hastane müdürleri ve daha ademi merkeziyetçi bir sistemle, işler daha iyi gitmez miydi?”

ADEMİ-MERKEZİYETÇİ YAPILAR HEM NORMAL ZAMANDA HEM KRİZ ZAMANINDA DAHA ETKİLİ

Konya geniş yer ayıran Marianne dergisi “Koronavirüs salgınını yönetmede işlevsizliği tartışmasız olan ağır, merkezci, bürokratize edilmiş Fransız devleti, yerelciliğin sunduğu esneklik ve uyumluluğa kurban edilmeli mi?” diye soruyor.

Marianne dergisine konuşan siyasi bilimler uzmanı Raul Magni-Berton ademi merkeziyetçiliğin derinleştirilmesini istedi. Magni-Berton, şu yorumda bulunuyor: “Normal zamanlarda da federal ülkeler daha etkilidir. Acil durumlarda bunun gerçek olmadığı fikri her zaman vardır. Ama geçmişte, 2008 krizinde de daha iyi çıktılar ve bugün de açık bir şekilde daha iyi çıkıyorlar. Normal zamandaki etkilerini açıklayan ilkeler, kriz durumlarını da açıklıyor: duruma en iyi uyum, ilerleme yarışması, artan meşruiyet… Nüfuslarına kıyasla, ademi merkeziyetçi şekilde krizi yöneten ülkelerdeki (ABD, İsviçre, Almanya) ölümler çok merkeziyetçi biçimde organize olan Fransa veya Almanya’dan 2 ila 5 kat daha az. Etkililik göstergeleri de aynı yönde gidiyor. Ademi merkeziyetçi devletlerin bazı yetkileri ihtiyaca yoğunlaştırması, merkezci ülkelerin ihtiyaç halinde ademi merkeziyetçileşme kapasitesinden daha iyidir”

‘BIRAKIN NEFES ALALIM’

Bir çok siyasetçiden de benzer sesler yükseliyor. Sağcı ve merkez sağcı Cumhuriyetçiler (LR) partisinin Région Sud Başkanı Renaud Muselier, Europe 1 radyosunda daha fazla yerelden yönetim isteyerek, hükümete “Bırakın nefes alalım” çağrısında bulundu.

Fransa İller Derneği (ADF) Başkanı Dominique Brussereau da, Fransa’nın “teknokratik ağırlığ” ve “merkezci örgütlenmesinin” koronavirüs krizinin başında engel olduğunu söyledi. RTL medyasına konuşan eski sağcı bakan Buesserau, “Almanya’ya bakınız, landerlar (bölgeler) yönetti ve orada işler bizim evimizdekinden daha iyi gidiyor” dedi.

Nice Belediye Bakanı Christian Estrosi, Opinion sitesinde yayınlanan makalesinde “Krizden sonra, devlet daha güçlü, daha başarılı, eylemlerinde daha okunur olmak istiyorsa, kolektiviteleri gerçek ortaklar olmasını sağlayan ademi merkeziyetçi yeni bir pakta angaje olmalı” diye belirtti.

EN SON EKLENENLER