11 kişinin yaşamını yitirdiği, binlerce kişinin yaralandığı, gözaltına alındığı ve yargılandığı Gezi eylemlerinde yaşamı yitirenlerin faillerine dair açılan davalar ise bir bir “cezasızlık” ile sonuçlanıyor.
5’inci yılına giren Gezi Parkı eylemlerinde, binlerce kişi gözaltına alındı, binlerce kişi yaralandı ve haklarında onlarca dava açıldı. İnsan hakları örgütlerinin hazırladığı raporda, Gezi eylemleri sırasında 11 kişinin yaşamını yitirdi, 43’ü ağır 8 bin 163 kişi yaralandı, 5 bin 653 kişi hakkında 97 dava açıldı. Bunca hak ihlaline rağmen şiddet uygulayan kamu görevlileri hakkında hemen hemen hiç dava açılmadı.
Sadece insan hakları örgütlerinin değil bizzat İçişleri Bakanlığı’nın hazırladığı rapor bile yaşanan hak ihlallerini gözler önüne seriyor. Bakanlık raporunda, Gezi sürecinde yaklaşık 2,5 milyon insanın eylemlere katıldığı tespit edildi. Raporda, bu eylemlerde yaklaşık 4 bin 900 kişinin “şüpheli” konumunda gözaltına alındığına, 600’den fazla polisin, 4 bine yakın kişinin yaralandığına yer verildi.
İlk polis müdahalesinde “Kırmızılı kadın” olarak tanınan Ceyda Sungur’a, yakın mesafeden biber gazı sıktığı için polis memuru Fatih Zengin’e 20 ay hapis cezası ve 600 fidan dikme cezası verildi. Dolmabahçe Bezm-i Alem Valide Sultan Camii’nde yaralılara tıbbi yardımda bulunan doktorlar Sercan Yüksel ve Erenç Yasemin Dokudan’a “İbadethaneyi kirletme” suçundan 10 ay hapis cezası verildi.
ÇARŞI GRUBU BERAAT ETTİ
Eylemin ilk günlerinde parktaki çadırları yakarak yangın çıkaran zabıtalar beraat etti. Beşiktaş’ın taraftar grubu Çarşı’nın kurucuları Cem Yakışkan, Numan Bülent Ergenç ve Halil İbrahim Erol’un da aralarında bulunduğu 35 sanık “darbeye teşebbüs” suçlamasıyla yargılandığı davadan beraat etti. Zamanla açılan davalar birer birer düşerken, Gezi eylemine katılan 255 kişiyle ilgili davalar ise cezayla sonuçlandı. Bu davalar arasında en dikkat çekenleri ise Gezi’de yaşamını yitirenlerin faillerine dair açılan davalar oldu.
ELVAN DAVASI 4 YIL SONRA GÖRÜLDÜ
Gezi Parkı eylemleri sırasında 16 Haziran 2013 tarihinde Okmeydanı’nda bulunan evinden ekmek almaya giderken polislerin attığı gaz fişeğiyle yaralanıp hastaneye kaldırılması ardından 11 Mart 2014 tarihinde yaşamını yitiren Berkin Elvan’ın ölümüne ilişkin açılan davanın ilk duruşması 6 Nisan 2017 gününde ancak görülebildi. Mahkeme heyeti verdiği ara kararında, sanık polis Fatih Dalgalı’nın tutuklanmasına yönelik talebi, “dosyadaki delil durumu, sanığın duruşmaları takip etmiş olması, yaptığı görev itibariyle kaçma şüphesinin bulunmaması” gerekçesiyle ret etti. Davanın ikinci duruşması 6 Temmuz gününde görülecek.
ATAKAN DAVASI İLK GÜNKÜ GİBİ
Ahmet Atakan (23), Hatay Antakya’da 10 Eylül 2013’te hayatını kaybetti. Atakan’ın gaz bombasıyla vurulduğunu gören tanıklar var. Soruşturmada savcı değişikliğinden başka bir gelişme yok. Olay yerini karşıdan gören fırının güvenlik kamerası için önce “Bozuk, çekim yapılmamış”, sonra “Çekim yapılmış ama hard disk bozuk” denildi. Polise ait kameraların da hard disklerinin bozuk olduğu belirtildi.
ALİ İSMAİL KORKMAZ DAVASINDA ‘İYİ HAL İNDİRİMİ’
Ali İsmail Korkmaz (19), Eskişehir’de 3 Haziran’da Gezi yürüyüşü sonrası sivil giyimli eli sopalı kişilerce dövülerek, hastanelik edildi. Korkmaz, 38 gün yaşam savaşını verdikten sonra hayatını kaybetti. Olay yeri görüntüleri silindi. 4’ü polis toplam 8 kişi, Kayseri 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde “Kasten yaralayarak ölüme sebebiyet vermek” suçundan yargılandı. Tutuklu sanık polis Mevlüt Saldoğan’a 10 yıl 10 ay, tutuksuz polis Yalçın Akbulut’a 10 yıl, fırıncılar İsmail Koyuncu, Ramazan Koyuncu ve Muhammet Vatansever’e ise 6’şar yıl 8’er ay hapis cezası verildi. Sanıklara “iyi hal indirimi” uygulandı. Dava, Yargıtay’da usulden bozuldu. Yeniden yargılamada sanıklara aynı cezalar verildi. Fırıncılar tahliye edildi.
SARISÜLÜK DAVASINDA ‘NAKİL’ VE ‘AKLAMA’
Ethem Sarısülük (26), 14 Haziran’da Ankara Kızılay Meydanı’ndaki Gezi eylemleri sırasında polis Ahmet Şahbaz tarafından ateş edilerek öldürüldü. Sanık Ahmet Şahbaz, Ankara 6. Ağır Ceza Mahkemesi’nde “olası kastla adam öldürme” suçundan yargılandı. Sanığa verilen 21 yıllık hapis cezası, “haksız tahrik” ve “iyi hal” indirimleriyle 7 yıl 9 ay 10 güne indirildi. Yargıtay 1. Ceza Dairesi, kararı usulden bozdu. Sanık Şahbaz ardından tahliye edildi. Dava 2 Eylül 2015 tarihinde Aksaray Ağır Ceza Mahkemesi’ne nakledildi. Mahkeme heyeti, karar duruşmasında sanık polis Ahmet Şahbaz’a, “Meşru müdafaada kastı aşarak ölüme neden olma” suçundan 1 yıl 4 ay 20 gün hapis cezası verdi. Hapis cezası, 10 bin 100 lira adli para cezasına çevrildi.
CEZASIZLIĞA TEPKİ GÖSTERENLERE DAVA AÇILDI
Tüm bu davalarda ailelerin ve mağdurların istediği cezalar çıkmadı, failler yargı tarafından korundu. Ancak Gezi eylemleri sırasında öldürülenlerin davalarındaki cezasızlık politikalarına dikkat çeken çok sayıda kişi gözaltına alındı ve haklarında davalar açıldı.