1994 yılında köyü yakılan, sürgün edilen, köyüne dönmek istendiğinde engelle karşılaşan Sünger Ailesi, topraklarını terk etmeyerek köylerine yakın bir mağarada yaşamlarını yeniden inşa etti.
Üç yıl boyunca karanlıkta kalan ancak daha sonra kendi elektriğini üreten, organik tarıma başlayan, arıcılık yapan aile, bütün ihtiyaçlarını da “takas” usulü ile karşılıyor. Dersim ‘de 90’larda köyleri boşaltılan yüzlerce yerden biri olan Qısle’ye (Nazimiye) bağlı Dizik köyünde yaşanan bir hikaye, devletin yıkımı ve insanların kendi topraklarında yaşama ısrarını gözler önüne seriyor. 94’te yakılarak boşaltılan köyünden zorla göçe tabi tutulan ve geri dönüşlerine izin verilmeyen Sünger Ailesi’nden Munzur Sünger ve eşi Emine Sünger, kopamadıkları topraklarında alternatif yaşamı inşa ederek ayakta tutunmaya başladı. Topraklarını terk etmedi Sonraki yıllarda köye dönmek isteyen aile, devletin “Hane ve nüfus yetersiz. Yol ve hizmet götürmeyeceğiz” sözleriyle engelline takıldı. Dizik köyüne kavuşamayan Sünger Ailesi daha sonra ise topraklarının yakınında olan mağaraya sığınarak, devletin göç politikalarına karşı alternatif yaşamını inşa etti.
Mağara oyuğunda barınak Pülümür Çayı kenarında bulunan bir mağaranın etrafını kerpiç taşlarla örerek ilk olarak barınak yaptığını söyleyen Munzur Sünger, “Ware Ma” adını verdiği barınakta eşiyle birlikte ikamet ediyor. Sünger, zorluklara rağmen yaşamlarını burada baştan inşa ettiklerini söyledi. 2011’den sonra tamamen yerleşti 2004 yılında arıcılık yaparken geldiği “Ware Ma”ya 2011 yılında eşi ile birlikte tamamen yerleştiğini dile getiren Sünger çifti, çocuklarını ise Dersim şehir merkezine bıraktıklarını söyledi. Eve çevirdiği mağaraya ilk olarak elektrik çekemedikleri için 3 yıl boyunca gaz lambası ve mum yakarak yaşamı sürdürdüğünü söyleyen Sünger, daha sonraları ise Güneş paneli alarak kendi elektriğini doğadan karşıladığını dile getirdi. Bulunduğu yerin 300 metre ilerisine hortum çekerek su ihtiyacını da doğadan karşıladığını dile getiren Sünger, bütün zorluklara karşı kendi alternatif modelleri ile yaşama dönüşün örneklerini hayata geçirdiklerini söyledi.
Takas usulüyle ihtiyaçlarını gideriyor Büyükçe bir kayanın eteğindeki evinin bulunduğu yere kayanın oyuklarında akan su sayesinde oluşturduğu ark yolu ile ektiği bostanların sulama ihtiyacını da sağladıklarını anlatan Sünger, çifti elde ettiği organik ürünler, beslediği tavuklar ve 50 kovan arıdan elde ettiği bal gelirleriyle de geçimini sağladıklarını söyledi. Kendi elleriyle zor doğa koşullarında kurduğu bahçeli ve tek odalı “Ware Ma”da hiçbir güce ihtiyaç duymadan yaşandığını ifade eden Sürgen, çifti, diktikleri bostanlar ve arıcılıktan elde ettiği ürünleri de takas usulü değiştirdiklerini ve ihtiyaçlarını karşıladıklarını anlattı. Sürgen, Dersim-Erzincan yolu üzerinde geçen çoğu araçlar yaz aylarıyla bulundukları yere gelerek bostanda ürettikleri organik sebzeleri alırken kendilerine ise ihtiyaçları olan malzemeleri vererek dış merkeze bağlı kalmadan da yaşamlarını sürdürdüklerini anlattı.
