Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye’nin Kıbrıs’taki garantörlük haklarından vazgeçebileceği iddialarını yalanlarken Türk askerinin adadaki varlığının Kıbrıs Türk halkının meşru güvenlik endişelerinin karşılanabilmesi için “yegâne unsur” olduğunu belirtti. Çavuşoğlu’nun, Türk askerinin Kıbrıs’taki varlığının “ada dışından kaynaklanabilecek güvenlik tehditlerine karşı caydırıcı nitelik taşıdığını” vurgulaması dikkat çekti.
Güney Kıbrıs Rum basınında geçen yıl kasım ayında gizli Birleşmiş Milletler (BM) tutanakları olduğu iddiasıyla yayımlanan belgelerde, 2017’de İsviçre’nin Crans Montana kentinde yapılan görüşmelerde Çavuşoğlu’nun Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) 650 asker dışında kalan Türk askerlerini çekmeyi teklif ettiği, ayrıca Türkiye’nin garantörlük anlaşmasından doğan tek taraflı müdahale hakkını iptal etmeyi kabul edebileceğini söylediği öne sürülmüştü. İYİ Parti İzmir Milletvekili Aytun Çıray, Çavuşoğlu’nun yanıtlaması istemiyle verdiği yazılı soru önergesinde, iddiaların doğru olup olmadığını sormuştu.
“SÖZ KONUSU DEĞİL”
Çavuşoğlu, Çıray’ın soru önergesine verdiği yanıtta, Türkiye’nin Kıbrıs’taki garantörlük haklarından vazgeçmeye hazır olduğu yönündeki iddiaların 2020 yılında da Rum basınına yansıdığını, Dışişleri Bakanlığı’nın o dönem yaptığı açıklamada bu haberlerin gerçeği yansıtmadığını bildirdiğini anımsattı.
Türkiye’nin, 1959 Londra ve Zürih anlaşmalarıyla tesis edilen garanti sistemi konusundaki tutumunun belli olduğunu kaydeden Çavuşoğlu, “Türkiye’nin Kıbrıs’taki garantörlük hakkından vazgeçmesi söz konusu değildir. Türk askerinin adadaki mevcudiyeti, Kıbrıs Türk halkının meşru güvenlik endişelerinin karşılanabilmesi için yegâne unsurdur” dedi. Çavuşoğlu, yanıtında daha önce Türk yetkililerce dillendirilmeyen KKTC’ye yönelik “ada dışından kaynaklanabilecek güvenlik tehditlerine” de değinerek “Adadaki askeri varlığımız, ada dışından kaynaklanabilecek güvenlik tehditlerine karşı da caydırıcı bir nitelik taşımaktadır. KKTC’nin bekâsı, Kıbrıs Türk halkının güvenliği her zaman kırmızı çizgimizdir” ifadelerini kullandı.
Çavuşoğlu, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis’in, “Türkiye, garantilerin hiçbir zaman kaldırılmasını istemedi” açıklamasına da atıfta bulunarak “Rum lider söz konusu belgelerin basına yansımasının ardından verdiği demeçlerde Kıbrıs Konferansı’nda ülkemizin garanti sisteminin kaldırılmasına karşı çıktığını teslim etmiştir” dedi. Çavuşoğlu ayrıca “Doğu Akdeniz’de ülkemizin ve KKTC’nin meşru hak ve çıkarlarının korunması amacıyla gereken her türlü adım bugüne kadar atılmıştır, bundan sonra da gerek sahada gerek masada tüm önlemler alınmaya devam edilecektir” değerlendirmesinde bulundu.