Küresel ve bölgesel güçler; Suriye, Irak, Afganistan gibi yerlerde vekalet savaşı verip tırmandırdıkları çatışmaları silah fabrikalarıyla silah tüccarlarını palazlandırmakla kullanıyor. SIPRI raporuna göre, 2016’da silah satışında Soğuk Savaş sonrasının en yüksek hacmine ulaşıldı
Silah satıcısı ülkeler, son beş yılda rekor satışlar gerçekleştirdi. En çok silah stoklayanların başında Ortadoğu ve Asya ülkeleri geliyor. Milyonlarca işsizin olduğu, zaman zaman bebeklerin açlıktan öldüğü Türkiye, Suriye savaşına büyük paralar harcarken, Rusya ile S-400 füze savunma sistemleri için pazarlık yapıyor.
Büyük devletler silah satışında; milyonlarca vatandaşının işsiz olduğu, yeterli gıda, sağlık ve eğitim harcamaları yapmayan, insanca yaşam koşulları sağlamayan yoksul ülkeler ise silah alışında rekor kırdı. 2012-2016 yılları arasında silah ticaretinin hacmi bir önceki 5 yıllık döneme kıyasla yüzde 8.4 oranında arttı. Stockholm Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün (SIPRI) açıkladığı rapora göre, 2016 yılında Soğuk Savaş sonrasının en yüksek hacmine ulaşıldı.
Dünyanın en büyük silah ihracatçıları, Suriye’de cihadist örgütleri, Hizbullah ve İranlı milisleri silahlandıran ABD, Rusya, Çin, Fransa ve Almanya. Silah satışlarının yüzde 74’ü sırasıyla bu 5 ülke tarafından yapılıyor.
Irçılık ve mezhepçilik
En fazla silah satın alanların başında ise yüzbinlerce sivilin katledildiği, ırkçı ve mezhepçi kutuplaşmaların arttırıldığı, diktatörlerin, karliyet ve emirliklerin halklara karşı desteklendiği Ortadoğu ve Asya ülkeleri geliyor. Bir yıl önce yayınlanan SIPRI raporunda son yıllarda düşme eğilimine giren silah ticaretinin yeniden hissedilir şekilde arttığına işaret edilmişti. ABD’nin küresel silah ticaretindeki payı yüzde 33’ü buluyor. Ortadoğu ülkelerinin silah alımları 5 yılda yüzde 86 oranında artarak toplam silah ticaretindeki payları yüzde 29’a çıktı. Dünyanın en fazla silah ithal eden ikinci ülkesi Suudi Arabistan silah alımlarını yüzde 212 oranında arttırdı. Katar’ın silah ithalatı beş yıllık dönemde yüzde 245 oranında arttı. Birleşik Arap Emirlikleri, Çin, Cezayir ve Türkiye en fazla silah satın alan ülkeler arasında yer alıyor. SIPRI raporunda, Afrika kıtasının en fazla silah ithal eden ülkelerinin ise Nijerya, Sudan ve Etiyopya olduğu belirtiliyor. İnsan hayatına önem vermeyen, sosyal yatırım yerine silahlanan Hindistan’ın silah alımları son 5 yılda yüzde 43 oranında arttı. Asya ve Okyanusya ülkeleri silah alımlarını yüzde 7.7 oranında arttırarak küresel ithalattaki payını yüzde 43’e çıkardı.
ABD ilk sırada
Afganistan, Yemen gibi yerlerde sivilleri bombalatan Barack Obama yönetimi döneminde ABD’nin silah satışları 2012-2016 yılları arasında bir önceki 5 yıllık döneme göre, yüzde 21 oranında arttı. Dünyanın en az 100 ülkesine Amerikan malı silah satılıyor. SIPRI uzmanlarından Aude Fleurant, ABD’nin ürettiği silahların yaklaşık yarısının Ortadoğu ülkelerine satıldığını söyledi.
Putin ikinci sırada
Suriye’de iç savaşın tırmanmasında önemli rolü bulunan, İran ve Hizbullah gibi güçleri silahlandıran, en son kısa süre önce Halep’te gözünü kırpmadan sivilleri bombalayan Vladimir Putin yönetimindeki Rusya’nın silah satış pastasındaki payı yüzde 23 dolayında. 3’üncü olan Çin ise son beş yılda silah satışlarını yüzde 74 oranında arttırdı. Fransa’nın payı yüzde 6, Almanya’nın payı ise yüzde 5.6 olarak belirlendi.
S-400 pazarlığı
Rus devlet teknoloji şirketi Rostech Genel Müdürü Sergey Çemezov, Rusya ve Türkiye’nin S-400 füze savunma sistemlerinin satışı konusunda görüşmelerde bulunduğunu söyledi. Rus ajansı Sputnik haberine göre Abu Dabi’de düzenlenen bir savunma fuarında basının sorularını yanıtlayan Çemezov, “Görüşmeler sürüyor. Şu anda mali konular üzerinde çalışma yapılıyor” dedi.
STOCKHOLM