Ortadoğu’daki gelişmelerin ve çatışmaların devlet yönetimlerini yeniden şekillendirdiğini ve kaosun daha da derinleşeceğini belirten gazeteci Mehmet Ali Çelebi, ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Başkanı Vladimir Putin’in, İdlib, Rakka ve Deyra Zor eksenli gelişmelerin doğuracağı sonuçlar nedeniyle kapışacağını kaydetti.
Çelebi dihaber’e yaptığı açıklamada, ABD’de Trump’ın başa gelmesi ile birlikte Ortadoğu’da dengelerin yeniden şekillendiğini ifade etti. Çelebi, Trump’ın hedefinde olan İran’da yapılan seçimler sonrası Hasan Ruhani’nin başa getirildiğini ve bu şekilde Trump yönetiminin dengelenmek istendiğinin altını çizdi. İran’ın ise, Haşbi Şabi milisleri üzerinden Musul ataklarını hızlandırdığını aktaran Çelebi, Ortadoğu’da bulunan diğer ülkelerin de kendisini yeni dengelere göre şekillendirdiğini söyledi. Soçi ve Astana’da uzlaşılan “Çatışmasızlık bölgeleri” antlaşmasına rağmen ateşkesin tutmadığını kaydeden Çelebi, sahadaki güçlerin dikkate alınmaması durumunda hiçbir antlaşmanın karşılık bulmayacağının altını çizdi: “Ortadoğu’daki halklara karşı DAİŞ benzeri yapılara ciddi bir silahlı baskı oluşmuş durumda. Bunlara karşı Kuzey Suriye Federasyonu, bu halkları da bünyesinde barındıran bir yapı ortaya çıkardı. Halklar arasındaki bu birliktelik de zora dayalı değil. Birlikte eşitliğe, dayanışmaya, kabule ve rızaya dayalı bir ittifak var. Kürtleri, Ermenileri, Asurileri, Süryanileri, Şii Türkmenlerini dışlarsanız, sadece mezhepsel çapta Sünniler üzerinden bir politika yürütürseniz ve Rusya tarafından da Baas üzerinden bir politika yürütürseniz; Baas’ı Kürtlere dayatmaya çalışırsanız, bunun geleceği yok.”
Dera Zor ve İdlib bölgesi
IŞİD, Rakka ve Dera Zor’dan da çıkarılırsa Suriye’deki varlığının tam olarak bitmese bile ciddi anlamda alt seviyelere ineceğini kaydeden Çelebi, yeni denkleme işaret etti: “İdlip ve Batı Halep tarafında kalıyor. O zaman şöyle bir denklem ortaya çıkıyor… Türkiye, sanki Rusya antlaşmaya uyacak ve İdlip ile Halep’i Türkiye’ye bağlı gruplara bırakacak sandı. Öyle bir şey olmayacak. Rus, İran ve Baas güçleri toparlandıktan sonra o bölgeye ciddi anlamda yüklenecekler ve Deyra Zor bölgesine gidecek SDG güçlerini zorlamaya çalışacaklar. Bu sefer İran sıkıştırmaya çalışacak. Deyra Zor bölgesine İran da hakim olmak istiyor. Orada petrol alanları var. Petrol alanlarını geleneksel emperyal hedefleri için kullanmak istiyor. Yani halklara bırakma niyeti yok. İşte burada ABD ile Rusya arasında her ne kadar Trump ile Putin arasında ciddi anlamda çiçek atma durumu olsa da, Rakka ve Deyra Zor üzerinden ciddi bir şey de yaşanacak Putin ile Trump arasında.”
Musul’da istikrar yok
Musul’da Haşdi Şabi’nin harekat öncesi anlaşmaya uymayacağını kaydeden Çelebi, şunları söyledi: “Klasik bir laf vardır; ‘Ortadoğu’da asla asla demeyeceksin’ diye… Haşdi Şabi’nin böyle bir gerçekliği var. Şimdi de KDP’ye tehdit oldu. Haşdi Şabi de temiz bir politika yürütmüyor. İntikam adı altında sivillere yönelik acımasız yöntemler kullanıyor… Haşdi Şabi’de Suriye’deki ABD güçleri, YNK, Musul, KDP ve Rojava güçleri için de ciddi bir tehdit olacaktır. O bölgenin daha fazla karışması bekleniyor.”
Mehmetşah Oruç/dihaber