Suudi Arabistan’da 81 yaşındaki Kral Selman’ın yerine geçmek için hazırlıklar yapılırken, Veliaht Prens Muhammed Selman’ın saray içi operasyonu genişliyor. 800 milyar dolarlık servet prensin denetimine alınıyor
Suudi Arabistan’da taht ve ekonomik güç devşirme operasyonu sürüyor. Prensler, bakanlar ve ülkenin en zengin işverenleri gözaltına alınıp Riyad’daki lüks Ritz-Carlton oteline kapatıldı. Ekonomi, enerji, ordu, medya alanındaki güçlü isimler devre dışı bırakılıyor. Hepsi yolsuzlukla suçlanıyorlar. Bankalardaki mal varlıkları da dondurulmuş durumda. 1700 hesabın dondurulduğu kaydediliyor. Bu dev yolsuzluk adı altında yapılan operasyonunun ardındaki baş aktör ise, 32 yaşındaki Veliaht Prens Muhammed bin Selman. Prens Muhammed yeni kurulan Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu’na da başkanlık yapıyor. Komisyon kurulur kurulmaz operasyon yapılması, daha önce ciddi hazırlık yapıldığını gösteriyor. ABD Başkanı Trump’ın danışmanlarının Riyad görüşmeleri sonrası başlaması ve Trump’ın, ABD dışişlerinin hararetli destek verdikleri açıklamaları uluslararası boyutunu gösterdi. Servet edinenler yolsuzlukla büyüdüğü için operasyon gerekçesi karşısında hedefteki isimlerin eli kolu bağlanmış oldu.
İlk krallar ve yolsuzluk yolu
İlk krallar bölge ülkelerinden ve Suudi klanlardan kadınlarla evlilikler yapmıştı. Suudi yerlisi olmayan kadınlardan olan prensler alt düzeyde görevlendirilirken, üst görevler ve krallık yolu Suudi yerlisi klanlardan olan kadınlardan olan prenslere açıktı. Dolayısıyla elit bir kesim ihaleleri, ticareti, para akışını kontrol ediyordu. Bu da petro-dolar ticareti ile büyüyen ülkede yolsuzluk, rüşvet, baskı ile oluyordu. Yolsuzluklar halkı da bezdirdiği için operasyon içeride de destek görüyor. Çünkü rüşvet, dış gezilerde pahalı “hediyeler”, bahşişler, devasa uçak yükleriyle, araç filolarıyla yapılan konvoylarla yapılan tatiller, Suudilere yasak olan eğlencelerin yurtdışında düzenlenmesi tepki çekiyordu. Önemli görevlere getirilen, çok büyük bölümü astronomik düzeylere ulaşan servetlere ulaşanlar, paraların büyük kısmını da vergi cennetlerinde saklıyordu. Yani din ve millilik edebiyatı yaparken, dışarıda para vergisiz, kara paranın aklandığı yerlerde saklanıyordu. İçeride kadınlara ehliyet hakkı tanınmayıp çarşafa sokulurken, soyadı tutmayan biri ile konuşması, yürümesi bile yasakken, dışarıda farklı davranışlar sergileniyordu. Petrolün ömrü azalırken, genç nüfus artarken ve Suudi ekonomisi alarm verirken, yapılan operasyon içeride destek buldu. Kral Selman, oğlu Muhammed’i Haziran 2017’de Veliaht Prens ilan etmişti.
800 milyar dolar
Prens Muhammed yönetimindeki operasyon, off-shore hesaplara erişmeyi ve toplamda 800 milyar doları bulduğu tahmin edilen kaynakları denetlemeyi içeriyor. İktidardaki Suud hanedanlığı ülkenin petrol gelirlerinin ne kadarlık bölümünün prenslere ve ailelerine gittiğini açıklamıyor. Ele geçirilen servetin ülke içerisinde adil biçimde yeniden dağıtılacağı da şüpheli.
El Kaide kolları finanse edildi
Tasfiye edilen isimlerin bir kısmı Selefi- Vahhabi aşırıcılığının ihracında rol oynamıştı. Dünyanın birçok ülkesinde El Kaide, DAİŞ, El Nusra gibi yapıları ve bu zihniyetteki oluşumları, eğitim birimlerini, askeri birimlerini finanse etmişlerdi. Suriye, Irak, Libya, Mısır’daki Selefi grupları da silahlandırdılar. Katar krizi ile birlikte Suriye ve Irak’taki El Kaide gruplarına destek gevşedi.
Dış destek
Prens Muhammed’in ülke dışında da güçlü müttefikleri var. Washington’da ABD Başkanı Donald Trump’ı ziyaretinin ardından, Prens Muhammed ve Beyaz Saray arasında sıkı bir bağ kuruldu. Ülkeyi Yemen’de sonu gözükmeyen bir savaşa sürüklediği halde Selman, Suudi Arabistan’ın genç nüfusu nezdinde popüler bir isim olmaya devam ediyor.