Beydilli Yörükleri’nin yüzlerce yıldır geleneksel olarak çam ağacının çıralı bölümlerinden zahmetli bir işlemle elde ettiği ‘halk ilacı’ niteliğindeki ‘püse’, Isparta’nın Sütçüler ilçesi Sarp Dağı’nın eteklerindeki 400 yıllık Beydili köyünde hala üretilip kullanılıyor.
1250 metre rakımdaki köyde yüzlerce yıldır keçi çobanlığı ve arıcılık yaparak yaşamlarını sürdüren Yörükler, püseyi karın ağrısı, yara tedavisi ve kesiklerin iyileştirilmesinde kullanıyor. Beydili Yörükleri’nden 76 yaşındaki Nurullah Altıntaş, çam ağacının terletilmesi yoluyla damıtılan çıranın, kaynatılarak katrana dönüşmesi sonucu elde edilen siyah ve koyu kıvamlı püsenin, çocukluğundan bu yana köyünde kullanıldığını söyledi. Altıntaş, “Yaralara, kesiklere iyi gelir. Karın ağrılarında bir bezin üzerinde karnın üstüne konulur” dedi. Eskiden Yörüklerin çarık giydiğini hatırlatan Altıntaş, “Püse akşamdan çarıkların altına sürülüp toprağa gömülerek üzerine biraz su dökülürdü. Sabaha çarıklar topraktan çıkarıldığı zaman yumuşacık olurdu. Ayağı vurmazdı” diye konuştu.
Doğal bir yaşam
Yörüklerin mayıs ve haziran aylarında doğadaki ot ve çiçekleri toplamaya başladığını anlatan Altıntaş, şunları söyledi: “Toroslardaki bitkilerin sayısını bilmek mümkün değil. Otları mayıs ve haziran ayında toplarız. Genellikle ıhlamur, kekik, adaçayı, oğlanotu toplarız. Oğlanotu kalbe iyi gelir. Altınotu çay gibi demlenerek içilir. Böbrek taşlarına iyi gelir. Bozçalba toplarız. O da bronşite iyi gelir. Günümüzde böyle şeylere çok fazla rağbet edilmiyor. Ama bizim çocukluğumuzda çok kullanılırdı. Bu gelenekler yok olmaya başladı.”
ISPARTA