Kürt kentlerinde yüksek oyla seçilen belediye başkanlarını hapse atarak yerlerine kayyum atayan iktidar, referandumda yüksek oranda ‘hayır’ oyu çıkmasını beklediği yerlerdeki sandıklara da kayyum atadı
Başkanlık sistemi referandumuna bir ay kala Kürdistan’da yıkılan kentlerdeki seçmenlerin nerde oy kullanacağı ve sandık yerleriyle ilgili belirsizlikler hala sürüyor. Kürdistan’ın bazı yerlerinde HDP’nin yüksek oy aldığı sandıkların korucu köylerine taşınmasına tepkiler gelirken skandal bir gelişme de Amed’in Licê ve Dicle ilçelerinde yaşandı. Kaymakamlar, sandıklara da kayyum atadı. Dicle ve Lice kaymakamları AKP, HDP, CHP ve MHP’nin ilçe başkanlarını çağırarak Dicle’de 83, Licê’de ise 84 sandık görevlisi ve sandık kurulu başkanını kendilerinin görevlendireceğini aktardı.
‘Her şey evet için’
Kaymakamların, “Sandık görevlileri için bize başvuru oluyor ve güvenlik nedeniyle Lice ve Dicle’de sandık görevlileri bizim belirlediğimiz kişiler olacaktır. Bilginiz olsun” dediği öğrenildi. HDP’nin 7 Haziran 2015 seçimlerinde 2 ilçede de yüksek oylarla 1’inci parti olması dikkat çekici. HDP ve DBP skandal karara itiraz etti. DBP Amed İl Eşbaşkanı Zeki Baran, Licê’nin 18 köyünde sokağa çıkma yasağının devam ettiğini hatırlatarak, “Bütün girişimler ve operasyonlar tamamen ‘Evet’e hizmet edecek şekilde tasarlanmıştır” dedi.
‘Ne olursa olsun hayır’
Kararı kabul etmeyeceklerini dile getiren Baran, “Bizler ne sandıkların taşınmasına ne de sandık inisiyatifinin polise, valiye ve kaymakama bırakılmasına izin vereceğiz” dedi. Seçim günü halka büyük iş düştüğünün altını çizen Baran, “Namluların gölgesinde seçim çalışması yürütüyoruz. İrademizi gasp edenlere asla boyun eğmeyeceğiz. Ne olursa olsun halkımız, yaşama hakkı tanımayan anayasaya hayır demelidir” dedi.
YSK dahi hiçe sayılıyor
Kaymakam tarafından alınan karar yasalara aykırı. Yüksek Seçim Kurumu (YSK) tarafından yayınlanan 135 Sayılı Genelge’ye göre sandık başkanı ve sandık görevlileri ilçe seçim kurulları tarafından seçilebiliyor. Genelge’ye göre: “İlçe Seçim Kurulu başkanı, ilçe seçim kuruluna siyasi partiler dışından getirilen asıl üyelerle görüşerek sandığın kurulacağı seçim bölgesinin içindeki veya dışındaki seçmenler arasından iyi ün sahibi olmakla tanınmış, okur-yazar kimselerden, kurula bağlı seçim bölgelerindeki sandıklardan her biri için birer kişi olmak üzere bir liste düzenler. Kurul, bunlardan birini açık ad çekme ile sandık kurulu başkanlığına seçer.” Yine aynı genelgede sandık görevlileri için “İlçe seçim kurulu başkanı, son milletvekili genel seçiminde o ilçede en çok oy almış olan beş siyasi parti tarafından, kendilerine tanınan beş günlük süre içinde bildirilen birer asıl ve birer yedek üye isimleri arasından sandık kurulu üyelerini tamamlar” deniliyor.
Hukuksuzluk diz boyu
İktidarın hak gaspı ve sandıklarla oynama politikası, son dönemde ciddi oranda yoğunlaştı. Amed’in Sûr ilçesinde birçok adresin üstüne seçmen olarak Suriyelilerin gösterildiği ortaya çıkmıştı. Amed Kocaköy’de sandıklar başka yere taşınırken, Şirnex’te (Şırnak) 20 bin seçmenin nerede oy kullanacağı hala belli değil. Bedlîs’in (Bitlis) Tatvan ilçesinde 28 köyde kurulması gereken sandıklar korucuların ağırlıkta olduğu köylere kurulmasına karar verilmişti.
Hülya Emeç / Amed-Anf