Tarım topraklarına kurulan JES’ler Aydınlı çiftçileri bezdirdi. Ürünün kalitesinin ve veriminin düştüğünü söyleyen çiftçiler, ‘Bu kadar zehirin içinde ürün nasıl yetişsin’ diye sordu
Jeotermal Enerji Santralleri (JES) tehdidi yüzünden çevre kirliliği ve bu kirliliğin tarımsal ürünler üzerindeki etkisi giderek artıyor. Aydın’da birinci sınıf tarım topraklarında ürünler yetişemez hale gelirken, kentin en önemli tarımsal ürünlülerinden olan zeytin, incir ve üzüm, JES’lerin havayı, suyu, toprağı kirletmesine bağlı olarak eski tadını kaybetti. İncirde son yıllarda önemli ölçüde verim düşüklüğü yaşanırken, zeytinden de yeterli verim alınamadı. Aydınlı çiftçiler JES’lerin yarattığı tahribat nedeniyle incir, zeytin ve üzümde umduğunu bulamadığını dile getirdi. Germencik ilçesine bağlı Ortaklar Mahallesi’nde yaşayan çiftçilerden Abdüsselam Zengin, 1988’den beri kendi bahçelerinde zeytin ve incirle uğraştığını belirterek, JES’ler kurulmadan önce zeytin hasadı zamanında 5 ay boyunca zeytin toplamaya gittiklerini kaydetti. Şimdilerde zeytin sezonunun bir ay sürdüğünü aktaran Zengin, verimliliğinin düşüklüğünden yakındı. Zengin, JES’lerden sonra bazı zeytin ağaçlarından 3-4 yılda bir defa ancak verim alabildiklerini söyledi.
Ürün kaybı had safhada!
Aydın’da incir ve zeytinin her geçen yıl kötüye gittiğini söyleyen Zengin, “Sanki birileri bilerek tarımı yok etmek için elinden geleni yapıyor. Kurulan JES’lerle birlikte incir artık büyümüyor. Zeytin ise, eksiden 3-4 kilo zeytinden bir kilo yağ elde ediliyordu. Ama şimdi ise 8-9 kilodan 1 kilo yağ elde ediliyor” dedi. Germencik’te 30 yıldır çiftçilik yapan 5 çocuk babası Feyzi Çınar da, son 2 yıldır incilerinin siyahlaştığını ve büyümediğini belirtti. Aydın’da artık geçimini sağlayamayan çiftçilerin ağaçlarını keserek, fabrika ve firmalara sattıklarına dikkat çeken Çınar, Naipli Deresi’nin ise suyunun kirletildiğini belirtti. Çınar, “Biz 14-15 yaşındayken Menderes suyunu içerdik. Şimdi ise balığı bile yok. Bütün yetkililer kulaklarını doğa katliamına kapatmış durumda. Sadece zeytin, incir değil, üzüm ve mandalina da yok oluyor. Bu kadar zehrin içinde ürün nasıl yetişsin” diye konuştu. Köşk ilçesinde yaşayan ve 12 yıldır çiftçilik yapan Yusuf Ayvaz ise, JES’lerin oluşturduğu tahribatın had safhada olduğunu ifade ederek, çiftçilik yapmayı bırakmakla karşı karşıya olduğunu söyledi. JES’lerle birlikte nem oranının yükseldiğini belirten Ayvaz, “Şirketler bizi mahvettiler. Daha önce topraklarımızda su vardı. Ama şimdi su yok. Su kaynaklarımız yok oluyor. Tatlı suyumuz yok artık. Ürünlerin kaybı had safhaya ulaştı” ifadelerini kullandı.
Ruken Demir/MA