İskandinavya’nın yerli halkı Samiler’in temel haklarının güvence altına alınması amacıyla hazırlandığı söylenen ‘Kuzey Sami Sözleşmesi’ tasarısına Sami halkı tepkili. Bazı Sami örgütleri temsilcileri, söz konusu sözleşmenin toprak ve suyu kullanma haklarını güvence altına almadığını belirterek, yeniden gözden geçirilmesini talep ediyor.
İsveç, Norveç ve Finlandiya’da yaşayan Samiler’in aynı haklara sahip olmaları için bu ülkedeki yasaların ortaklaştırılması amacıyla 2011’de bir çalışma başlatıldı. “Kuzey Sami Sözleşmesi” olarak adlandırılan sözleşmenin hazırlık çalışmalarına üç ülkenin hükümet yetkilileriyle bu ülkelerde kurulu Sami parlamentolarının temsilcileri katıldı.
Sözleşmenin giriş bölümünde İsveç, Norveç ve Finlandiya’nın kuzeyinde yaşayan Samiler’in yerli bir halk olduğu, kendi kültür, toplumsal yaşam, tarih, gelenek ve geleceğe yönelik vizyonları olduğu ve her üç devletin bunların korunması ve geliştirilmesi için uluslararası sorumlulukları olduğu belirtiliyor. Kuzey Sami Sözleşmesi ile Sami halkının ekonomik, sosyal ve kültürel hakları ve yaşadıkları topraklardaki doğal kaynakların kullanımında kendisinin karar verme hakkı olması amaçlanıyordu. Hazırlanan tasarıda Samilerin bu hakları nasıl kullanacaklarına açıklık getirilmemesi Sami örgütlerinin tepkilerine yol açtı. İsveç Sami Federasyonu, tasarının Norveç, İsveç ve Finlandiya’nın Samiler üzerinde karar verme yetkisini güçlendirdiğini ve hiçbir biçimde tasarıyı desteklemeyeceklerini açıkladı.
Murat Kuseyri/Stockholm-Anf