Dêrsim’de ve Kürdistan’ın birçok yerinde bir haftayı aşkın süredir aralıksız devam eden yangınlar, her gün farklı bölgelere yayılırken, yetkililer yangınlara müdahale etmek yerine halkın öfkesini bastırmaya çalışıyor
Dêrsim merkez bağlı Kutudere ve Halvori bölgeside dahil olmak üzere; Pilemûriye (Pülümür), Xozat (Hozat), Qisle (Nazimiye), Pulur (Ovacık) ve Mezgêrd’de (Mazgirt) süren yangınlar, her gün farklı bir bölgeye yayılıyor. Halk kendi imkanlarıyla yangın söndürürken, asker farklı bölgeleri ateşe veriyor. Yangınlar büyürken yetkili mercilerin yangına müdahale etmemesi ve halkın yangını söndürme çalışmasının engellemesi ise, öfkeyi arttırıyor. Üç gündür yangın söndürmek için sabah saatlerinde kent merkezinde toplanan halk yangın bölgelerine akın ederken, asker tarafından yolları kesiliyor. Tüm baskı ve engellemelere karşı yılmayan halk, dün yeniden kent merkezinde bir araya gelerek yanan bölgeye yürüdü.
Deşt köyüne (Geyiksuyu) bağlı Kulik Tepesi’nde yangın söndürme çalışması yapmak için giden halkın yolu, jandarma tarafından kesildi. Karşılar Karakolu tarafından gözaltına alınmakla tehdit edilen halk, geri adım atmadı. Çalışmalara devam edeceklerini belirten halk, askerin Avgasor Vadisi’ni (Bali Deresi) obüs toplarıyla vurduğunu söyledi.
Biat etmeyene zulüm ediyorlar
Önceki gün yangın söndürme çalışmasından dönen kitle Sanat Sokağı’nda toplandı. Ellerinde tırmık ve küreklerle Seyid Rıza Meydanı’na doğru yürümek isteyen halkın yolu polis tarafından kapatıldı. Bunun üzerine Sanat Sokağı’nda açıklama yapıldı. Açıklamada konuşan HDP Dêrsim Milletvekili Alican Önlü, Saray’ın, zulme boyun eğmeyene zulüm ettiğini belirterek, “ Bu devlet ve adına yetkili olan kurumlara ‘Yangını niye söndürmüyorsunuz’ diye sormuyoruz. ‘Bu yangını niye çıkardınız bu ormanlarımızı niye yakıyorsunuz’ diye soruyoruz. Yangını çıkaranlar, tabi ki yangını söndürmez. Yangını söndürmeni de engeller. Çünkü onun suçunu deşifre ediyorsun” dedi.
İstanbul’dan Dêrsim’e…
İstanbul’da da Munzur Koruma Kurulu (DEDEF) Karakoçan Dernekleri Federasyonu, Pir Sultan Abdal Kültür Derneği, Demokratik Alevi Dernekleri, HDK Ekoloji Meclisi ve Senoz Vadisi Koruma Platformu’nun da aralarında bulunduğu çok sayıda çevre derneği, Taksim Tünel’de açıklama yaptı. Geniş katılımın sağlandığı açıklamada sloganlar, alkışlar ve türküler yükseldi. Açıklamayı yapan DEDEF üyesi Ulaş Yeğin, çatışmalar bahanesiyle Kürdistan’ın her yanının ateşe verildiği söyledi. Dêrsim’deki yangınların bir haftayı aşkın süredir devam ettiğine dikkat çeken Yeğin, “Daha önce defalarca yaşandığı gibi bir kez daha ormanlarımız yakılarak coğrafyamız yaşanmaz hale getiriliyor. Geçmişte olduğu gibi ana akım medya bu felaketi görmezden geliyor veya görmemesi sağlanıyor. Yine geçmişte olduğu gibi devlet, Dêrsimlilerin yangınları söndürmesini engelliyor” dedi. Açıklamanın ardından oturma eylemi yapıldı. Eylem, ‘Dêrsim Dört Dağ İçinde’ türküsünün söylenmesinin ardından sona erdi.
İnsansızlaştırmak için…
Tarım ve Ormancılık Kolu Kamu Emekçileri Sendikası da (Tarım Orkam-Sen) yaptığı yazılı açıklamada, şu ifadelere yer verdi; “Çözüm olmamasına rağmen 90’lı yıllarda uygulanan şiddet politikası bugün tekrar uygulanıyor. Köylerimiz, doğamız yakılıp yıkılarak büyük tahribatlara sebep olunmakta ve bölge insansızlaştırılmaya çalışılmaktadır. Bu tür uygulamalar geçmişte olduğu gibi bu gün de kutuplaştırmayı arttıracak ve daha vahim olaylara sebep olacaktır.”
Çewlîg de yanıyor!
Öte yandan, Dêrsim, Şirnex (Şırnak) ve Amed’de başlayan orman yangınlarının ardından Çewlîg (Bingöl) kırsalında da yangın çıktı. Kêxî (Kiğı) ilçesi kırsalına dönük F-16 savaş uçakları ile yapılan bombardıman sonrası çıkan yangın, 3 gündür aralıksız biçimde devam ediyor. Xaror, Bêlice köyleri, Goma Baze (Taşağıl) bölgesi ile Xorxol (Yayladere) ilçesinin Çiyayê Hesar bölgesindeki yangın, rüzgarın etkisiyle yayılıyor. Yangına ilişkin konuşan Kiğı Orman İşletme Müdürlüğü, Çiyayê Hesar’daki orman yangını yerine önceki gün gittiklerini fakat yangını söndüremediklerini belirtti. Yetkililer, Xorxol, Dep (Karakoçan) ve Kêxî bölgesinde askeri operasyonların sürdüğünü, müdahale için yeniden gideceklerini kaydetti.
Amed’in Licê ilçesine Beşişte köyünde önceki gün askerlerin yaptığı top atışları sonucu çıkan orman yangını rüzgarın etkisiyle kırsal alana yayıldı. Köylüler tarafından kontrol altına alınan yangın, top atışları nedeniyle tekrar çıktı. Elektrik trafolarının zarar görmesi nedeniyle köyde, 2 gündür elektrikler kesik.
DÊRSIM/ ÇEWLİG / ŞÛJIN