Erkekler, 1 Ocak 2020- 21 Kasım 2020 dönemindeki 327 günde en az 253 kadını katletti, en az 715 kadına şiddet uyguladı.
Türkiye ve Kuzey Kürdistan’da erkekler, 123 kadını ev içinde, 78 kadını sokak, ormanlık alan, iş yeri gibi ev dışındaki alanlarda katletti. Erkeklerin 54 kadını nerede öldürdüğü basına yansımadı. İHD Amed Şubesi, 25 Kasım 2019-25 Kasım 2020 tarihleri arasında Kürt illerinde en az 42 kadının katledildiğini, 35 kadının ise şüpheli bir şekilde yaşamını yitirdiğini açıkladı.
BİA Haber Merkezi’nden Evrim Kepenek ve Ege Öztokat, bianet’in yerel ve ulusal gazetelerden, haber sitelerinden ve ajanslardan derlediği haberlere dayanarak kadınlara yönelik şiddetin dökümünü yaptı. Buna göre; erkekler, Türkiye ve Kuzey Kürdistan’ın birçok ilinde 1 Ocak 2020- 21 Kasım 2020 dönemindeki 327 günde, en az 253 kadını katletti. 214 kadının ölümü basına “şüpheli” olarak yansıdı. Kasım 2020’nin ilk 21 gününde ise erkekler 24 kadını öldürdü, 45 kadını yaraladı.
165 kadını koca, sevgili, eski sevgili ve eski kocası katletti. En az 50 kadını abi, baba, oğul, damat gibi aile üyeleri, 16 kadını komşu ve arkadaşları, bir kadını belediye başkanı, bir kadını kurye, bir kadını evine giren hırsızlar, bir kadını emlakçı, bir kadını da evine giden tamirci katletti. En az 17 kadını katleden erkeklerin yakınlık derecesi basına yansımadı.
Yüzde 59’u ateşli silahlarla
150 kadın, ateşli silahlarla; 66 kadın da bıçakla katledildi. En az üç kadını yakarak katleden erkekler, 14 kadını da boğdu. 7 kadını, balkondan, araçtan, uçurumdan atarak; 5 kadını darp ederek katleden erkeklerin, en az 8 kadını nasıl katlettiği basına yansımadı.
Yüzde 48’i evin içinde
Erkekler, 123 kadını ev içinde, 78 kadını sokak, ormanlık alan, iş yeri gibi ev dışındaki alanlarda katletti. Erkeklerin 54 kadını nerede katlettiği basına yansımadı.
İHD’nin bölge raporu
İnsan Hakları Derneği (İHD) Amed Şubesi ise “İHD Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi 25 Kasım 2019-25 Kasım 2020 tarihleri arası Kadına Yönelik Şiddet Raporu”nu dernek binasında düzenlediği toplantıyla kamuoyuna açıkladı.
Basın metnini, İHD Kadın Komisyonu üyesi Ezgi Sıla Demir okudu. İnsanlık tarihi boyunca dünyanın dört bir yanında eşitlik ve özgürlük mücadelesi veren kadınların eril zihniyet tarafından hedef alındığını anımsatan Demir, savaşın coğrafyası olan Ortadoğu’da en çok kadın ve çocukların acı çektiğini vurguladı. Geçen bir senede her gün ortalama üç kadının katledildiğini söyleyen Demir, “Kadınlar boşanmak istedikleri eşleri, ayrılmak istedikleri partnerleri, ağabeyleri, babaları ve en yakınlarındaki erkekler tarafında şiddete maruz kaldı veya öldürüldü. Ev içi şiddet, ev içi taciz çoğu zaman yargıya taşınamamakta, ev ve aile içinde konu kapatılmaktadır. Yargıya taşınabilen vakalarda failler, genel olarak ‘iyi hal ve tahrik indirimi’ gibi nedenlerle hafif cezalar almaktadır” dedi.
Cezasızlıktan gelen cesaret
“Taciz ve tecavüz faili kolluk güçleri ise adeta cezasızlık zırhı ile korunmaktadır” diyen Demir, Zaynal Abarakov ve Musa Orhan davalarının bunun son örneği olduğunu söyledi. Faillerin cesareti cezasızlık politikasından aldığının altını çizen Demir, “Çünkü yargı ve siyaset önce kadını suçlamakta, toplumsal cinsiyet rollerinin dışına çıktığını ima etmektedir. Mahkemelerde yargı ve katillerin avukatları kadınların yaşamlarını sorgulamaktadır. Tüm bu durumlar yetmezmiş gibi kadına yönelik şiddet ve aile içi şiddetin önlenmesine ve bunlarla mücadeleye dair sözleşme olan İstanbul Sözleşmesi’nin hükümlerine uyulmamaktadır” şeklinde konuştu.
‘İntihar’ süsü veriliyor
Kürt illerinde 25 Kasım 2019- 25 Kasım 2020 tarihleri arasında 42 kadının katledildiğini belirten Demir, 33 kadının “intihar” sonucu yaşamını yitirdiğini aktardı. Aynı şekilde 35 kadın ise şüpheli bir biçimde ölü olarak bulunduğunu ifade eden Demir, Türkiye’nin genel tablosunun daha vahim olduğuna dikkat çekti. Devletin gerekli önlemleri almakta yükümlü olduğunu dile getiren Demir, şöyle dedi: “Toplumsal cinsiyet eşitliğini, toplumun tüm kesimlerine yaygınlaştırmak için politikalar üretmelidir. Cinsiyete dayalı ayrımcılığı ortadan kaldırmalı, kadına karşı şiddet uygulayan failler hakkında etkili ve caydırıcı cezalandırma yoluna gidilmeli ve cezasızlık politikalarından vazgeçilmelidir.”
Aile içi şiddet
Açıklamanın ardından bir senelik bilançoyu okuyan İHD Şubesi Yönetim Kurulu üyesi Gurbet Yavuz ise kadınların 27’sinin aile içi şiddet sonucu yaşamını yitirdiğini kaydetti. Aile içi şiddet sonucu 39 kadının da yaralandığını belirten Yavuz, toplumsal şiddet sonucu 15 kadının yaşamını yitirdiğini, 10 kadının yaralandığını, 16 kadının ise cinsel saldırıya maruz bırakıldığını aktardı.
Kuşkulu kadın ölümlerinin ise 35 olduğunu dile getiren Yavuz, bu ölümlerin en fazla yaşandığı illerin ise 6 ölüm vakasıyla Van ve Amed olduğunu söyledi. Aile içi ve toplumsal şiddet sonucu ölümlerin 9’unun yine Amed’de yaşandığının altını çizen Yavuz, 29 kadının ateşli silahla, 8 kadının kesici alet, 4 kadının ise darp sonucu yaşamını yitirdiğini belirtti. İSTANBUL/AMED