Birinci yılını dolduran 15 Temmuz’u değerlendiren HDP Milletvekili Ziya Pir, OHAL KHK’leri nedeniyle bir yıldır Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın darbesini yaşadıklarını vurguladı. Pir, “Bu dönem 12 Eylül ile kıyaslanmayacak kadar kötü bir dönemdir. Kenan Evren’in aklına bile bu kadar kötülük gelmemişti” dedi.
Türkiye’de dengeleri değiştiren 15 Temmuz’un üzerinden bir yıl geçti. Hemen ardından 20 Temmuz’da ilan edilen OHAL de birinci yılını doldurmak üzere. İlan edilirken, “Halka değil devlet karşı OHAL” söylemine rağmen, hükümet bu sınırsız yetkileri toplumsal muhalefeti dindirmek için kullandı. İlk günden beri yüz binlerce kişi işinden oldu, 100 binin üzerinde kişi tutuklandı, siyasetçiler, gazeteciler, akademisyenler tutuklandı. OHAL’in bir yıllık siyasi sonuçlarını değerlendiren HDP Diyarbakır Milletvekili Ziya Pir, Türkiye’nin geri dönüşü olmayan bir yola girdiğini ve bu durumdan bir an önce kurtulması için OHAL’in kaldırılması gerektiğini söyledi.
‘OHAL İLE ERDOĞAN DARBESİ SÜRÜYOR’
OHAL’in ikinci bir darbe olduğuna dikkat çeken Ziya Pir, bir yıldır Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın darbesini yaşadıklarını dile getirdi. 20 Temmuz’da ilan edilen OHAL sonrasında Türkiye’de siyasi, ekonomi, hukuki, sosyal haklar açısından çok ciddi etkilere tanık olduklarının altını çizen Pir, OHAL’in siyasi sonuçları açısından en ağır darbenin 4 Kasım’da HDP’lilere yapılan operasyon olduğunu söyledi. Bir komplo sonucunda eş genel başkanları dahil 11 milletvekilinin “sivil bir darbe” sonrasında gözaltına alındığına dikkat çeken Pir, sonrasında halkın iradesini temsil eden milletvekillerinin tutuklanıp, cezaevine konulduğunu hatırlattı. DBP’li 110 belediyeden 86’sına kayyum atandığını, yaklaşık 90 belediye eşbaşkanının tutuklandığını dile getiren Pir, AKP ve Erdoğan’ın seçimle elde edemediği belediyeleri OHAL ile zorla gasp ederek, kayyum atadığını söyledi.
‘ERDOĞAN KÜRTLERE KARŞI ÇOK ZORLANIYOR’
Erdoğan’ın hiçbir yasa, kanun, hak, hukuka ihtiyaç duymadan, KHK’lerle ülkeyi yönetmeyi tercih ettiğini ve bir yıldır her geçen gün dikta bir yönetime doğru gidildiğini anlatan Pir, OHAL’in Kürt halkı üzerinde ayrı bir şekilde uygulandığını vurguladı. Pir, “Kürdistan’da son iki yıldır AKP ve Erdoğan’ın yürüttüğü savaş politikalarıyla birlikte hep OHAL vardı. Son bir yıldır da tüm ülkede OHAL uygulanıyor. HDP olarak, Kürt siyaseti olarak son 2 yıldır da devlet politikalarına, OHAL’e karşı büyük direndik. Yapılan zulümlere karşı sessiz kalmadık. Erdoğan bugün Kürtleri dize getiremediği için, susturamadığı için çok zorlanıyor. Bütün politikaları da teşhir olmuş durumda. OHAL’in bütün hallerini Erdoğan kullanmasına rağmen, büyük bir çaresizliği oynuyor. Bu çaresiz oluşu da yenilmesi yakın olduğu içindir” diye konuştu.
‘DEMİRTAŞ’A ‘TERÖRİST’ DEMEK ACİZLİKTİR’
HDP, Kürt halkı ve muhaliflerin bu politikalara karşı var güçleri ile direndiğini dile getiren Pir, Türkiye’nin içerde OHAL benzeri politikalarla dış siyaset yürütmeye çalışmasının imkansız olduğunu, Suriye, İran, Irak politikalarının yanlış olduğunu her yerde teşhir ettiklerini anlattı. Bir ülkenin OHAL ile yıllarca yönetilemeyeceğinin altını çizen Pir, “Ekonomi batmış durumda. İçişleri ülkenin sorunlarını çözemiyor, halkın sorunlarına çözüm olamıyor. Her taraftan devlet politikalarına bir karşı koyuş söz konusudur. OHAL yetkilerini kullanıyor olabilir ama Erdoğan içerde de dışarıda da ne dediğini bilmiyor. Ne yaptığını bilmiyor. HDP Eş Genel Başkanı’na ‘terörist’ diyor. Gözaltına alınan insan hakları savunucularına ‘darbe yapacaklardı’ diyor. Bunları söyleyen birinden ne beklersiniz. Sıkışmışlığın verdiği acizliktir. Tüm bunlar Erdoğan’ın ve ülkenin ne durumda olduğunu gösteriyor” şeklinde konuştu.
‘OHAL’DEN SADECE ERDOĞAN’A İTAAT EDENLER ETKİLENMEDİ’
“OHAL’i vatandaşa değil, devlete karşı ilan ediyoruz” söyleminin tamamen gerçek dışı olduğunu dile getiren Pir, yine “OHAL birkaç hafta sürecek” yalanının öne sürüldüğünü, ancak bir yılı doldurduğunu ifade etti. Sözde devlete karşı ilan edilen OHAL sonucunda 100 binin üzerinde kamu emekçisinin işten atıldığını, akademisyenlerin işten atıldığını, gazetelerin kapandığını, gazetecilerin tutuklandığını kaydeden Pir, yapılanların totaliter ve diktatöryel bir yönetimin uygulamaları olduğunun altını çizdi. Pir, “OHAL’den AKP milletvekilleri, yüksek bürokratlar kısacası Erdoğan’a itaat edenler etkilenmedi. Ama onun dışında herkes OHAL’den etkilendi” ifadelerini kullandı.
‘TÜRKİYE GERİ DÖNÜŞÜ OLMAYAN YOLA GİRDİ’
Bu kadar ağır diktatör sistemine rağmen güçlü seslerin çıktığını ve bu karşı koyuşa Kürtlerin öncülük ettiğini anlatan Pir, “OHAL’den en çok etkilenen, en çok mağdur olan her zaman olduğu gibi yine Kürtlerdir. 12 Eylül’de de 90’lı yıllarda da, 2009’larda şimdi de hep Kürtler çok acı çekti. Türkiye öyle bir yola girdi ki geri dönüşü yok. Türkiye diktatörlüğe doğru gidiyor. Ya bu OHAL ve Erdoğan’ın diktatör rejimini durduracağız ya da Türkiye uçuruma gidecek. Şimdi tam o noktadayız. Onun için hak, adalet, özgür yaşam isteyen herkes bu rejime karşı ayaklanmalı ve karşı koymalıdır” dedi.
‘TÜRKİYE’NİN BU DURUMA GELMESİNDEN AVRUPA DA SORUMLU’
Türkiye’nin bu duruma gelmesinde, muhaliflere, Kürt halkına OHAL’in bu kadar ağır kullanmasında Avrupa’nın suçu olduğunu dile getiren Pir, Almanya Başbakanı Merkel’in göçmenler meselesinden dolayı Türkiye’ye 6 kez geldiğini, bu şekilde AKP politikalarına sessiz kaldığını, suç ortağı olduğunu ifade etti. Avrupa’nın Türkiye’nin diktatörlüğe gidişini, Kürt halkına yapılanları izlemekle yetindiğinin altını çizen Pir, şöyle devam etti: “Avrupa’nın Türkiye ile ilgili tavrını belli etmesi durumunda Türkiye istikrarsız bir ülke haline gelir. Yatırımcılar gelmeyecek, Avrupa’dan yatırım olmayacak, yine körfezden de ciddi para geliyor. Yaşanan krizden dolayı buradan da etkilenecek. Türkiye gün geçtikçe sıkışıyor, bundan dolayı da Erdoğan bu kadar hırçınlaşıyor. Hatalar yapıyor. Ne dediğini bilmiyor. Bu da ülkeyi uçuruma götürüyor.”
‘KENAN EVREN’İN AKLINA BİLE BU KADAR KÖTÜLÜK GELMEMİŞTİ’
AKP ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Fransa’da da OHAL var” söylemine tepki gösteren Pir, “Fransa’daki OHAL bu hal değildir” dedi. Fransa’daki OHAL ile Türkiye’deki OHAL’in karşılaştırılamayacağını, orada halka karşı ilan edilmiş bir durum olmadığını dile getiren Pir, Türkiye’de sıkıyönetim uygulamaları varken, orada hala Anayasa Mahkemesi, parlamentonun işlevli olduğunu söyledi. Pir, “Türkiye’ye OHAL uygulamalarının gelecekte de çok ağır sonuçları olur. Bu dönem 12 Eylül ile kıyaslanmayacak kadar kötüdür. 12 Eylül kötüydü ama Kenan Evren’in aklına bile bu kadar kötülük gelmemişti. AKP ve Erdoğan’ın gizli bir ajandası var. Bizim de bu ajandaya karşı güçlü bir şekilde durmamız gerekiyor” diye konuştu.
OHAL’DE NELER OLDU
* Barış İçin Akademisyenler imzacısı olduğu için işinden atılan ve KHK’larla ihraç edilen akademisyenlerin sayısı 10 bin 427’ye ulaştı. Yine en az 23 bin 427 akademisyen OHAL’den çeşitli şekillerde etkilendi.
* CHP’nin hazırladığı “OHAL Bilançosu Hak İhlalleri” başlıklı rapora göre; 216 gazeteci gözaltına alındı, 2 bin 308 gazeteci işsiz kaldı, 156 gazeteci ve yazar ise tutuklu. En az 140 bin kişinin pasaportu iptal edildi, işkence ve kötü muamele vakaları arttı.
* 15 Temmuz ardından 71 bin 274 kişi gözaltına alındı, 71 bin 274 kişi darbe girişimi soruşturması kapsamında tutuklandı.
* Yürütülen soruşturmalar kapsamında hakkında işlem yapılan kişiler ya da yakınlarından en az 37 kişi intihar ederek yaşamını yitirdi, 4 kişi de intihar girişiminde bulundu. Bu olayların 8’i cezaevlerinde, gözaltında ya da gözaltına alınırken gerçekleşti.
* Diyarbakır, Şırnak, Hakkari, Van ve Bingöl Cumhuriyet başsavcılıklarınca yürütülen soruşturmalar kapsamında halen HDP Eş Genel Başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ, HDP Grup Başkanvekili İdris Baluken, Şırnak Milletvekili Ferhat Encu, Mardin Milletvekili Gülser Yıldırım, Hakkari milletvekilleri Selma Irmak, Abdullah Zeydan, HDP Grup Başkanvekili Çağlar Demirel, Siirt Milletvekili Besime Konca, Kars Milletvekili Ayhan Bilgen, Muş Milletvekili Burcu Çelik tutuklu bulunuyor.
* 86 DBP’li belediyeye kayyum atandı. Yaklaşık 90 belediye eşbaşkanı ise tutuklandı.